"Banken oorzaak problemen Vestia"

De voormalige interim-bestuurder Gerard Erents, die bij Vestia na het bijna-faillissement orde op zaken moest stellen, heeft scherpe kritiek op de banken. Ze verkochten Vestia in de loop der jaren een derivatenportefeuille die uiteindelijk een enorm financieel risico bleek te zijn.

Erents legde aan de parlementaire enquêtecommissie Woningcorporaties uit wat hij aantrof toen hij in 2012 als interim-bestuurder bij Vestia begon. De banken claimden miljarden euro's, die Vestia niet had. Na lang onderhandelen door onder anderen Erents zelf werd uiteindelijk een schikking getroffen van 2 miljard euro.

"De fout ligt wat mij betreft bij twee partijen. De banken die dit nooit hadden mogen verkopen. Die hadden moeten kijken wie de klant was, en of deze producten wel bij de doelstelling van een woningcorporatie pasten. En Vestia had niet zo ijdel en gretig moeten zijn om al die derivaten te kopen."

Tijdbom

De derivaten waren gekocht door bestuurder Erik Staal en zijn financiële man Marcel de Vries, als verzekering tegen een stijgende rente op leningen van Vestia. Maar de rente daalde juist en dat maakte de derivaten waardeloos en juist een risico voor de toekomst.

De raad van commissarissen had alle beslissingen steeds goedgekeurd, maar de voorzitter gaf gisteren toe dat niemand verstand van derivaten had.

Toenmalig minister Spies wilde van de derivaten af. Zeker omdat ze ook een risico vormden voor andere woningcorporaties. Erents: "Ik vond dat verstandig van haar, anders bleef het een tijdbom onder de andere corporaties. Die hadden moeten meebetalen als het nog meer misging."

Beneden niveau

De banken hebben Erents zakelijk en persoonlijk dwarsgezeten toen hij probeerde de derivatenportefeuille af te bouwen. "Ook bij de banken zaten mensen die niet naar hun baas wilden lopen om te zeggen dat het slecht ging met Vestia. Ze hadden er het jaar daarvoor nog een bonus voor gekregen."

ABN Amro heeft zich volgens Erents het hardst opgesteld. Die bank stelde hem en zijn mede-interim-bestuurder Jacques Thielen persoonlijk aansprakelijk voor de miljardenclaims.

Erents: "Ik dacht even: ik stop ermee. Het is wel een erg grof middel tegen iemand die de problemen juist aan het oplossen is. Ik sprak de heer Wientjes van VNO-NCW erover en die noemde het 'beneden niveau'."

Achteraf bleek volgens Erents dat ABN Amro het vooral gebruikt had als pressiemiddel tijdens de onderhandelingen. "Toen de overeenkomst was ondertekend, werd het opgeheven en kreeg ik een soort excuusbrief."

Huurders

De huurders van Vestia zijn volgens Erents nog steeds de dupe van de hele kwestie. Het onderhoud gaat wel door, maar renovaties en grootscheepse woningverbeteringen zijn uitgesteld omdat er geen geld is.

Erik Staal, de bestuurder onder wiens leiding de miljarden voor sociale huurwoningen zijn verdampt, wordt vanmiddag om 13.00 uur gehoord. Live te volgen op NPO Politiek.