"Doodvonnis monument Wolkers"
"Het is een absurd idee", zegt Karina Wolkers. Het Auschwitz Comité heeft plannen om naast het spiegelmonument van Jan Wolkers een tweede monument te plaatsen met de namen van de Nederlandse slachtoffers van de Holocaust. De weduwe van de schrijver en kunstenaar is daar fel op tegen. "Het is alsof je voorstelt om de Dokwerker op het Nationaal Monument op de Dam te zetten."
Het Auschwitz Comité zegt: het nationaal herdenken blijft bij het monument van Wolkers. Dan doe je een stapje terug en dan zie je alle namen op dat nieuwe monument. Wat vindt u van dat verhaal?
"Het Auschwitz-monument is een grafmonument. Het ligt op een urn met as uit Auschwitz. Het is gemaakt voor en door overlevenden van Auschwitz. Het monument is verzonken in het Wertheimpark. Het wordt omringd door bomen. Om daar een kolossaal namenmonument neer te zetten, is een grove inbreuk op de betekenis van het Auschwitz-monument."
Volgens het Auschwitz Comité is het bedoeld als aanvulling. Het monument is abstract en die namen zijn dan de concrete invulling.
"Iedereen die aan de rand van het Auschwitz-monument staat, de diepte in kijkt en de bomen en de gebroken hemel weerspiegeld ziet, die begrijpt de betekenis ervan. Er is geen uitleg voor nodig. En bovendien, zo'n kolossaal namenmonument in zo'n oud historisch stadsparkje als het Wertheimpark te plaatsen, is gewoon een veel te grove ingreep. De twee monumenten voegen ook niet iets aan elkaar toe. Ze verminderen elkaar."
"Ik vind dat het namenmonument een waardige plaats moet krijgen. Laat de gemeente Amsterdam er in godsnaam op een andere plek ruimte voor maken."
Bent u hier van tevoren over benaderd?
"Ik heb hier geen woord over gehoord. Ik ben niet geïnformeerd, noch door het Auschwitz Comité, noch door de gemeente Amsterdam. Er is geen enkel overleg gepleegd. Ik heb alleen op 23 mei een telefoontje gekregen van de heer Grishaver over de bedoeling. Volgens het ontwerp zou het Auschwitz-monument omhoog worden gebracht en schuingezet, en zou al het groen eromheen worden weggehaald. Dat is echt een uiting van onbegrip over het kunstwerk van mijn echtgenoot waar ik niet bij kan."
Gaat dat ook echt gebeuren? Wordt het monument omhooggezet?
"Dat kan niet. Het auteursrecht ligt bij mij. En ik bestrijd met hand en tand iedere inbreuk op de bedoeling van het werk."
Gaat u werk maken van uw voorstel om het namenmonument ergens anders in de stad te plaatsen?
"Nou, werk van maken... Ik verzet mij in ieder geval tegen iedere inbreuk op het Auschwitz-monument en op de omgeving ervan. Waarom zo'n beeldig parkje gaan vernielen en bijna een doodvonnis vellen over het Auschwitz-monument? Want dat komt er niet ongeschonden vanaf."