Moerdijk deelt lessen Chemie-Pack

"In een dichtbevolkt land als Nederland kan zich overal zomaar een incident van omvang voordoen. Wees je daarvan bewust als bestuurder en ambtenaar. Blijf altijd alert. Maak mensen, tijd en geldvrij voor veiligheid. Voorkomen kun je een ramp niet. Je kunt wel voorbereid zijn."

Zo luidt de eerste van 33 aanbevelingen die de gemeente Moerdijk doet op basis van de ervaringen met de brand bij Chemie-Pack.

Boek

De gemeente heeft een boek geschreven, "Vuurdoop", waarin betrokken ambtenaren vertellen over hun ervaringen tijdens de brand op 5 januari 2011 en de weken daarna. Het boek wordt aangeboden aan alle collega-gemeenten in Nederland, zodat de lessen van Moerdijk kunnen worden toegepast. De tips van Moerdijk gaan over voorbereiding, crisisbeheersing, communicatie en de fase na de ramp.

Een greep uit de aanbevelingen:

- oefen, oefen, oefen: oefen op alle verschillende niveaus binnen de gemeente. Oefen het activeren van de crisisorganisatie, de interne communicatie, het omgaan met de media, de tijdelijk andere situatie binnen het college. Maar oefen ook als bestuurders de samenwerking met de Veiligheidsregio.- breng je faciliteiten op orde: leg ogenschijnlijke details vooraf vast: Hebben we snel alle adressen per dorp? Welke ruimte gebruiken we voor een grote persconferentie? Is alle techniek daarvoor aanwezig? Hebben we ingerichte werkplekken? Inlogcodes, mailaccounts voor externe hulp? Wie doet 's nachts het gemeentehuis open?

- isoleer de risico's en monitor ze: laat je niet verleiden om in een klap alles te willen opruimen. "When eating an elephant take one bite at a time."

- los mensen tijdig af: mensen zijn in een crisissituatie geneigd om door te gaan tot ze erbij neervallen. Maar wie erg moe is, functioneert niet optimaal. Wees voorbereid op een inspanning van lange duur, zeker als bestuurder. Stuur medewerkers en bestuurders tijdig naar huis en laat hen aflossen door collega's.

- zorg dat je er het eerste gouden uur staat: het opstarten van de crisiscommunicatie kost tijd. Maar start gelijk met de mensen die je hebt. Ook al is er ondersteuning onderweg: begin de operatie. Zorg voor aanwezigheid online via een liveblog en op Twitter waar je naar dat liveblog verwijst.

- laat bestuurders de hectiek ervaren: breng de buitenwereld naar binnen en neem bestuurders ook eens mee naar de werkruimte van het communicatieteam. Zo kunnen ze zien wat er buiten de bunker speelt, welke vragen er zijn.

- bied je eigen deskundigen aan: elk televisie- en radioprogramma gaat op zoek naar deskundigen die iets meer kunnen vertellen over de crisis, de risico s en de verantwoordelijken. Meestal kennen deze mensen de feiten niet (goed). Zorg daarom zelf dat je deskundigen kunt aanreiken die de media te woord kunnen staan.