Stemden we voor of tegen Europa?

De Europese verkiezingen lijken niet te zijn uitgelopen op een gezamenlijke overwinning van de euro-kritische partijen. Volgens de exit-poll van Ipsos halen de eurosceptische partijen SP en de PVV samen een zetel minder dan in 2009. De PVV zou 2 van haar 5 zetels verliezen, terwijl de SP van 2 naar 3 zou gaan. Het is wel mogelijk dat de uitslag zondag voor deze partijen beter uitvalt.

Vorige week kondigde Geert Wilders een politieke revolutie in Europa aan. Gisteravond gaf hij toe dat de exitpoll tegenvalt, al hoopt hij dat zijn partij alsnog een vierde zetel krijgt.

Hij verklaarde het teleurstellende resultaat uit de lage opkomst. Die geeft volgens hem ook aan dat Nederland zeker niet eurofiel is geworden.

D66

D66 lijkt de grote winnaar te zijn geworden. De pro-Europese partij gaat volgens de prognose van Ipsos van 3 naar 4 zetels, en wordt met 15,6 procent van de stemmen de grootste partij. Partijleider Alexander Pechtold leidde hieruit af dat Nederland voor Europa heeft gekozen.

De andere uitgesproken pro-Europese partij, GroenLinks, verliest volgens Ipsos een zetel, en gaat van 3 naar 2. D66 en GroenLinks blijven samen op 6.

Het is nog maar de vraag of D66 werkelijk de meeste stemmen heeft gekregen. Volgens Ipsos komt D66 uit op 15,6 procent en het CDA op 15,2 procent. De onderzoekers vinden dit verschil te klein om te voorspellen welke partij zondag als grootste uit de bus rolt.

Kwart

De uitslag bevestigt het beeld dat gisteren ook naar voren kwam uit een telefonische peiling van Ipsos. Uit dat onderzoek bleek dat een kwart van de Nederlanders niets van de EU en de euro moet hebben. De meeste Nederlanders geloven echter toch nog steeds dat Nederland met de EU beter af is.

Bij elke interpretatie van de uitslag moet ook de lage opkomst worden meegenomen. Net als in 2009 ging zo'n 37 procent van de kiezers stemmen. Dat getuigt niet van grote betrokkenheid. Het gebrek aan interesse wordt ook bevestigd in het telefonische Ipsos-onderzoek. Daarin zei slechts 15 procent van de ondervraagden echt belangstelling te hebben voor de Europese politiek.

De regeringspartijen VVD en PvdA houden ten opzichte van de uitslag in 2009 op het eerste gezicht verrassend goed stand. De VVD gaat er percentueel iets op vooruit, de PvdA verliest nog eens 20 procent van haar aanhang, maar behoudt mogelijk wel haar drie zetels.

Daarbij moet wel worden bedacht dat deze partijen het in 2009 niet goed deden. De VVD ging toen van 4 naar 3 zetels, en de PvdA zelfs van 7 naar 3.