Polen, geen land zo pro-Europees
Door correspondent Tim de Wit
Geen andere lidstaat profiteerde zo van het toetreden tot de Europese Unie als Polen. Vandaag is Polen 10 jaar EU-lid. Op de Poolse televisie loopt een reclame met beelden uit het Warschau van begin jaren negentig.
Grijs en grauw domineren. Polen leek vervallen, getekend door de ingrijpende geschiedenis. En vervolgens krijgt de kijker nieuwe snelwegen te zien, de gebouwde stadions voor het EK voetbal in 2012 en de vele gerenoveerde steden.
Dat is het Polen van vandaag, wil de door de regering betaalde campagnespot maar zeggen. Mede mogelijk gemaakt door de Europese Unie. En de cijfers spreken voor zich.
Groei van 49 procent
De economie van Polen is in de afgelopen tien jaar met 49 procent gegroeid. De werkloosheid is in tien jaar gehalveerd, van 20 naar rond de 10 procent. En een ruime meerderheid van de Polen (60 procent) ziet grote voordelen in het EU-lidmaatschap.
In Slubice, pal aan de Duitse grens, druipt het pro-Europese gevoel van de mensen af. Met name de middenstand verdient veel geld aan het openstellen van de grenzen.
"80 procent van mijn klanten is Duits", zegt een sigarettenhandelaar. Maar ook bloemen, asperges of een bezoek aan de kapper: voor de Duitsers is Polen een stuk goedkoper. "Ik haal hier altijd mijn vis. Scheelt me de helft", zegt een oudere Duitse dame in de winkelstraat van het stadje.
Het Poolse Slubice wordt door de rivier de Oder gescheiden van het stadje Frankfurt an der Oder in Duitsland. De brug over de rivier fungeert als grens.
Verschil vervaagt
Nog geen twintig jaar geleden was op kilometers afstand te zien wie er uit Polen kwam en wie uit Duitsland. "Haardracht of kleding, het was overduidelijk. Maar dat verschil is bijna weg", zegt Krzysztof Wojciechowski, directeur van de universiteit Viadrana met faculteiten in Slubice en in Frankfurt an der Oder. "Polen en Duitsers zijn steeds meer op elkaar gaan lijken."
"Vlak na de val van de Muur waren de spanningen hier groot. Toen verdiende een Duitser tien keer zoveel als een Pool. Nu verdient de Duitser nog maar anderhalf keer zoveel", gaat Wojciechowski verder. "Dat mag je gerust een economisch wonder noemen."
Nadelen
Toch zijn er ook nadelen aan het openstellen van de grenzen. Met name voor autodieven uit het voormalig Oostblok is het vrij eenvoudig in Duitsland gestolen auto's Polen in te krijgen en ze vervolgens door te verkopen aan bijvoorbeeld Rusland of Oekraïne.
"Het is georganiseerde misdaad. Grote, internationale bendes. We doen er alles aan om het terug te dringen, maar we hebben de situatie nog niet onder controle", zegt burgemeester Martin Wilke van Frankfurt an der Oder.