Den Haag herdenkt gifgasdrama '88
Vijfduizend doden door gifgas hebben vanaf vandaag een herdenkingsplek in Den Haag. In 1988 bestookte Saddam Hussein de Koerdische plaats Halabja met mosterdgas en sarin. De beelden met de vreselijke gevolgen gingen de hele wereld over.
In de tuin van de OPCW, de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens, in Den Haag wordt vanmiddag een monument voor de slachtoffers onthuld. Het beeld van 2,5 meter hoog is het eerste monument voor de Koerdische slachtoffers in het buitenland.
"Den Haag is de perfecte locatie, want het is de stad van vrede en recht", zei Bakir Lashkari van het Comité Halabja Monument in het NOS Radio 1 Journaal.
Het bronzen beeld van een vader met een kind op de arm is een replica van een monument dat in Halabja staat. Het is gemaakt naar voorbeeld van een foto van slachtoffers van de gifgasaanval, die wereldberoemd werd.
Onvrede
Lashkari is alleen niet tevreden over de opstelling van de Iraakse ambassade. "Irak wil dat het een Iraaks monument is en geen Koerdisch monument. Over de jarenlange onderdrukking van de Koerden door Irak mag niet worden gesproken."
Hij is samen met vijftien families uit Halabja bij de onthulling aanwezig, maar zij mogen niet het woord voeren om gevoelige thema's te vermijden.
Ali Chemicali
In 1988 was Irak in oorlog met Iran. Halabja werd gecontroleerd door Iraanse legereenheden en Iraaks-Koerdische opstandelingen. Als vergelding vlogen veertien Iraakse vliegtuigen over de stad en wierpen bommen met gifgas af.
De minister van Defensie van Irak, Ali Hassan al-Majid, kreeg na deze aanvallen de bijnaam Ali Chemicali. Na de val van het regime van Saddam Hussein werd al-Majid voor de aanval op Halabja ter dood veroordeeld en geëxecuteerd.
Van Anraat
De Nederlandse zakenman Frans van Anraat leverde in de jaren tachtig grondstoffen voor mosterdgas aan het regime van de Saddam Hussein. Hij werd in 2007 tot 17 jaar gevangenisstraf veroordeeld voor medeplichtigheid aan oorlogsmisdaden. Van Anraat moet aan de Koerdische slachtoffers van de gifgasaanvallen een schadevergoeding betalen.