Oude huurder eerder verhuizen

door Ardi Vleugels en Bas de Vries

Huurders die op hun oude dag zelfstandig blijven wonen en zorg nodig hebben, moeten in de toekomst eerder verhuizen naar een huis dat daar geschikt voor is. Maar er zijn straks onvoldoende geschikte woningen voor al die ouderen. Dat zegt een grote meerderheid van 163 woningcorporaties in een enquête van de NOS.

Driekwart van de ondervraagde corporaties zegt dat ouderen de komende jaren niet zomaar in hun woning kunnen blijven als het huis aanpassingen nodig heeft. Meer dan de helft denkt dat de gemeenten daar minder geld voor hebben en daarom bijvoorbeeld minder snel trapliften plaatsen. Dat geldt helemaal als er elders al woningen staan die wel geschikt zijn. Oudere huurders moeten dan eerder verhuizen naar die aangepaste woningen.

"Ook corporaties hebben steeds minder geld voor aangepaste huizen," zegt Marc Calon, voorzitter van de vereniging van woningbouwcorporaties Aedes. "Door de sluiting van tehuizen en de vergrijzing komt er wel een grote grijze golf op ze af. We kunnen simpelweg niet al die huizen gaan aanpassen. En dan heb je ook nog voldoende geschikte woningen nodig voor andere huurders, zoals gezinnen. Dat is al met al een moeilijke opgave."

Probleem is ook dat er over vijf jaar al een tekort is aan geschikte seniorenwoningen, zo verwacht de helft van de corporaties. Ze hopen dat gemeenten samen met hen investeren in genoeg aangepaste woningen, maar ze betwijfelen of dat gebeurt.

Verleiden

Ouderen zelf willen vaak helemaal niet verhuizen. Corporaties kunnen hen niet dwingen, dus proberen ze het met verleiden. Soms wordt beloofd de huur in het nieuwe huis niet te verhogen. Enkele woningcorporaties, zoals Vidomes in Zoetermeer, hebben een ouderenmakelaar aangesteld die senioren begeleidt en helpt bij verhuiskeuzes. Ook de gemeente Utrecht heeft sinds kort een verhuisspecialist voor senioren, die voor een betere doorstroming moet zorgen.

"Ouderen vinden verhuizen spannend. Maar het probleem is ook dat er te weinig aantrekkelijk aanbod is", zegt Danielle Harkes van het Aedes-Actiz Kenniscentrum Wonen-Zorg. "Er moeten snel meer beschermde woonvormen worden ontwikkeld waar ouderen onderling positief over zijn."

Ook de Utrechtse verhuisspecialist Claartje Sadee wijst op problemen met het aanbod: "De huren van zorgwoningen zijn vaak te hoog. Dat is een drempel voor veel ouderen." Daarnaast zijn er volgens haar regels die andere oplossingen belemmeren. "Mantelzorg wordt steeds belangrijker. Maar als ouderen in de buurt van hun kinderen willen gaan wonen, krijgen ze geen voorrang. Dat is jammer."

Sociale rol

Uit de enquête blijkt verder dat woningbouwcorporaties vinden dat ze een grote rol hebben als gemeenten straks meer zorgtaken krijgen. Meer dan de helft wil deelnemen in sociale wijkteams en ruim 80 procent vindt dat ze een belangrijke taak hebben in het signaleren van problemen achter de voordeur. De meeste corporaties willen ook meehelpen aan het bieden van bijvoorbeeld ontmoetingsruimtes of zorgposten.

Zorgen over de toekomst hebben de corporaties ook. Ze zijn bang dat ze vaker te maken krijgen met vervuiling en verwaarlozing, doordat het aantal hulpbehoevende huurders toeneemt. En ze willen meer duidelijkheid over het overheidsbeleid ten aanzien van zorg en wonen.

Reacties op dit artikel? Ardi.vleugels@nos.nl en bas.de.vries@nos.nl