Visstand Waddenzee flink gedaald
De visstand in de Waddenzee is de afgelopen 50 jaar drastisch gedaald, blijkt uit langdurig onderzoek van het Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ). Vandaag lanceren het NIOZ, de Waddenvereniging en Sportvisserij Nederland een speciale website waarmee de onderzoeksgegevens van de afgelopen 50 jaar voor het eerst voor iedereen toegankelijk zijn.
De gegevens zijn verzameld door dagelijks de vangst van een zogenoemde komfuik in het Marsdiep bij Texel bij te houden. De fuik ligt van maart tot oktober in het water en wordt sinds 1960 geleegd door onderzoekers van het NIOZ.
Van 65 naar 5 kilo
Volgens het instituut zijn de gegevens uniek, omdat die over zo'n lange periode zijn bijgehouden. De conclusie is volgens het NIOZ dat er steeds minder vis en minder soorten in de Waddenzee voorkomen. In 1965 werd dagelijks gemiddeld zo'n 65 kilo vis uit de fuik gehaald, nu is dat nog maar 5 kilo per dag.
Er zijn soorten bijgekomen, zoals de zeebaard, maar met veel andere soorten gaat het slechter. Zo is de palingstand in de Waddenzee fors gedaald: in 1965 werden er 24 palingen per dag gevangen, nu zit nog maar één paling in tien dagen in de fuik. En zalm, die in de Waddenzee van de jaren 60 veel voorkwam, is helemaal verdwenen, net als de rog.
Maritiem onderzoeker Wouter van der Heij van de Waddenvereniging zegt dat het referentiekader voor schippers ook is verschoven: "Wat een visser nu een goede vangst noemt, zou in 1965 als een magere opbrengst zijn beschouwd."
Zandsuppletie
Wat de oorzaak is van de achteruitgang is onduidelijk. Onderzoeker Henk van der Veer van het NIOZ denkt dat zandsuppletie een belangrijke oorzaak is.
"Veel vissen leven op de zeebodem. Bij het opzuigen van het zand, gaan die vissen ook mee", zegt Van der Veer. "Als het zand op een andere plek voor de kust wordt opgespoten, bedekt dat het zeeleven dat daar op de bodem leeft. In de Waddenzee is geen zandsuppletie, maar het blijkt dat er sprake is van een grote wisselwerking tussen de Waddenzee en de Noordzee."
Ook overbevissing, het afsluiten van het IJsselmeer en de Lauwerszee en klimaatverandering worden genoemd als oorzaken van de afnemende visstand.
Speciale site
Het NIOZ wil het aantal meetpunten van de visstand in de Waddenzee vergroten. Sinds vorig jaar ligt er een tweede onderzoeksfuik in het water bij Terschelling. De eerste gegevens van deze fuik zullen vanaf 1 januari op de website verschijnen. De initiatiefnemers van de site hopen binnenkort om nog een derde onderzoeksfuik in gebruik te nemen in het oostelijk deel van de Waddenzee.
De Waddenzee is sinds 2009 Werelderfgoed.