Deurne herinnert aan Bijlmerarrest

Als iemand levensgevaarlijk bedreigd wordt en de dader doodschiet, kan een beroep worden gedaan op noodweer. Ook als er een illegaal wapen is gebruikt. Dat betekent dat het juweliersechtpaar in Deurne vrijgesproken kan worden als het zichzelf heeft verdedigd met een vuurwapen waarvoor het geen vergunning heeft.

Dat blijkt uit onder meer het arrest 'Bijlmer noodweer' uit 1984. In de Bijlmer waren in de jaren 80 veel tasjesroven. Een bewoonster van de wijk had als bescherming illegaal een pistool gekocht en dat geladen in haar jaszak gestopt. Toen ze door twee jongens met een mes werd beroofd, schoot ze. Ze had eerst een waarschuwingsschot gelost.

De vrouw schoot een van de twee jongens in zijn borst, waardoor hij overleed. De andere jongen, die was gevlucht, werd ook neergeschoten toen hij terugkwam om de tas van de vrouw mee te nemen, maar hij overleefde het.

Hoge Raad

Nadat de rechtbank en het gerechtshof uitspraak hadden gedaan, bepaalde de Hoge Raad in cassatie dat een beroep op noodweer of noodweerexces mogelijk is.

Dit leidde ertoe dat de vrouw werd ontslagen van rechtsvervolging. Ze werd alleen veroordeeld voor verboden wapenbezit.

Van noodweer is sprake als iemand zichzelf verdedigt. Als diegene dan doorslaat en bijvoorbeeld blijft inslaan op een overvaller, is sprake van noodweerexces.

Strafrecht

In het strafrecht zijn de begrippen 'proportionaliteit' en 'subsidiariteit' van belang. Een beroep op noodweer moet daaraan voldoen. Bij proportionaliteit wordt gekeken of iemand niet te veel geweld gebruikt om een dader tegen te houden. Bij subsidiariteit wordt de vraag gesteld of iemand geen ander middel kon gebruiken om hetzelfde doel te bereiken.