Schatten uit de Eerste Wereldoorlog
door redacteur Cathrien Maas
Wie op zolder nog spullen heeft liggen uit de Eerste Wereldoorlog, kan tot en met morgen terecht bij Huis Doorn in Doorn. Brieven, foto's en andere documenten worden gescand en opgeslagen in Europeana, een groot digitaal platform voor het cultureel erfgoed. Voorwerpen zijn ook welkom: die worden gefotografeerd. De onderstaande mensen gingen vandaag met hun voorwerpen langs in Doorn.
Ellen Adams-Klein: dagboek tante Emmy 1918
"Ik zal hier iedere dag trouw in schrijven. Emmy." En dat deed ze. Vanaf oktober 1918 schrijft Emmy Bernard opmerkingen bij het nieuws in haar dagboek. Begin oktober schrijft ze bijvoorbeeld dat er "kans op vrede" is, een paar dagen later schrijft ze "geen kans op vrede".
Dat herhaalt zich een paar keer, tot 11 november 1918, want toen: "Grote gebeurtenissen. De wapenstilstand is getekend." Ellen Adams-Klein vertelt dat ze het dagboek heeft gekregen van haar tante Emmy. "Ik vind het fantastisch dat ik het kan lezen. Die familiegeschiedenis. Ze was daar 16 jaar, maar schreef al zo politiek getint."
Hetty van Hartesveldt: soldatenkistje
Het kistje van opa. Hetty van Hartesveldt bewaart er nu de spelletjes voor haar zoon in. In de Tweede Wereldoorlog dient het als hooikist om het eten gaar te krijgen.
Maar in de Eerste Wereldoorlog is het soldatenkistje van haar grootvader. Hij bewaart er zijn spulletjes en uniform in tijdens zijn mobilisatie in 1914 in Willemstad, Noord-Brabant. Hoewel Hetty haar opa niet heeft gekend, het kistje blijft bij haar.
Rob Valkenburg: 4000 foto's en prentbriefkaarten van keizer Wilhelm II
"Keizer Wilhelm II is mijn passie." Rob Valkenburg heeft ooit een compleet archief overgenomen van een verzamelaar. Hij moest beloven dat hij de collectie bij elkaar hield. De collectie bestaat uit 4000 foto's en briefkaarten van keizer Wilhelm, zijn vrouw, zijn kinderen en zijn generaals.
"Ik ben niet per se geïnteresseerd in de Eerste Wereldoorlog, maar wel in de keizer en hoe ze toen leefden in Huis Doorn." Hij heeft ook alweer een opvolger voor zijn archief gevonden, want de collectie moet compleet blijven. Deze foto is uit 1916 als de Keizer de ruïnes van Givet bezoekt, dat in 1914 flink was gebombardeerd.
Paul Wobben: Duitse helm uit 1915
Paul gaat elk jaar een paar keer naar Verdun in Frankrijk, waar hard is gevochten. Hij ging een keer met zijn vader en toen deed hij deze vondst. Een helm van een Duitse soldaat. Paul vond het in een ondergronds wateropslag van een Franse bunker. Hij deed het manluikje open, deed zijn kleren uit en plonsde in het water. Daar vond hij de helm.
Paul ziet het als zijn taak dat mensen over honderd jaar ook nog weten hoe erg deze oorlog was. Hoe veel mensen hebben geleden. Hij is het overigens niet eens met de experts die zijn helm uit 1915 schatten. Zelf denkt hij dat de helm uit 1916 komt. "Toen was de slag bij Verdun, en schoof de linie weer een beetje op. Zo kwam een Duitser in een Franse bunker terecht."
Ina Siebel: handgemaakt kistje
"Mijn vader was tussen 1913 en 1918 gelegerd in de Kazerne Harskamp bij Apeldoorn. Om bezig te blijven kregen ze handenarbeid en tekenles." Ina Siebel vertelt dat haar vader acht van deze kistjes heeft gemaakt. Haar vader heeft niet gevochten, maar moest altijd paraat staan voor als Nederland zich met de oorlog ging bemoeien. Hij is heel erg ziek geweest, heeft de Spaanse griep gehad.
De soldaten kregen weinig te eten. Koolsoep, dat was het. "Mijn vader werd helemaal onpasselijk als hij ook maar iets van kool rook. Pas later realiseerde ik me dat hij een zware tijd heeft gehad." Hout snijden en koper poetsen, dat had haar vader geleerd in de oorlog. Dat kon hij heel goed.