Al twee jaar commotie over vrijlating
Al bijna twee jaar is er hevige discussie over eventuele vrijlating van Volkert van der Graaf, de moordenaar van Pim Fortuyn. Hij werd in 2003 tot 18 jaar cel veroordeeld. Volgens de regels kan hij op 2 mei 2014 met vervroegde vrijlating omdat tweederde van zijn straf erop zit, omdat hij zich goed heeft gedragen en omdat de kans op recidive klein is.
Maar een vervroegde vrijlating van de moordenaar van Pim Fortuyn ligt gevoelig. In maart 2012 ontstaat het eerste verzet. De voormalig chauffeur van Pim Fortuyn, Hans Smolders, start een petitie. Volgens Smolders heeft Van der Graaf geen spijt van zijn daden en is er een grote kans op herhaling.
Uiterst serieus
In twee maanden tijd wordt de petitie zo'n 40.000 keer ondertekend en aangeboden aan staatssecretaris Teeven. Die zegt de handtekeningen "uiterst serieus" te nemen, maar doet geen toezeggingen. Een paar maanden later zegt Teeven wel dat Van der Graaf niet vóór 2014 vrijkomt, ook niet voor proefverlof.
Toch gebeurt het. De Raad van de Strafrechttoepassing maakt op 2 oktober 2012 bekend dat Van der Graaf in 2007 al eens op proefverlof is geweest. En verder: Van der Graaf mag daadwerkelijk op proefverlof. Dat is volgens de regels: Van der Graaf heeft in 2014 tweederde van zijn straf erop zitten, en vanaf dat moment heeft een gevangene recht op proefverlof, om zich voor te bereiden op terugkeer in de samenleving.
De uitspraak van de Raad leidt tot rumoer, in de maatschappij en in de politiek. De druk op Teeven wordt groter. Uiteindelijk moet híj de beslissing nemen. De VVD-staatssecretaris neemt op 11 oktober het advies van de raad niet over: Van der Graaf mag niet met proefverlof.
Weinig uitrichten
Daarop gaat Van der Graaf bij de Raad voor de Strafrechttoepassing in beroep tegen Teeven. De beroepscommissie bepaalt in december 2012 dat Van der Graaf met proefverlof moet, en dat er tegen die beslissing geen beroep meer mogelijk is.
Teeven reageert dat hij weinig meer kan uitrichten tegen de rechterlijke uitspraak. Een maand later maakt Teeven bekend dat Van der Graaf buiten de gevangenismuren is geweest.
In januari 2014 start het OM opnieuw een onderzoek naar de psychische toestand van Van der Graaf. Het onderzoek zou zijn bedoeld om te kijken of hij wel vervroegd moet worden vrijgelaten. Teeven zegt dat hij daar geen rol in heeft gespeeld.
Vanochtend maakte Teeven bekend dat het onderzoek heeft duidelijk gemaakt dat Van der Graaf geen psychische stoornis heeft en dat de kans op herhaling klein is. Daarom komt Van der Graaf op 2 mei voorwaardelijk vrij.