Geen problemen bij grenscontroles

Door verslaggever Roel Pauw

De Koninklijke Marechaussee heeft geen aanwijzingen dat er voor de nucleaire top in Den Haag grote groepen ordeverstoorders onderweg zijn naar Nederland.

Dat zegt Erik van Assen, verantwoordelijk voor de grenscontroles die sinds afgelopen vrijdag weer worden uitgevoerd. De marechaussee staat in nauw contact met opsporingsdiensten in andere landen.

Onderbuikgevoel

Vanochtend ging hij zelf kijken bij de grensovergang bij Oldenzaal. Al sinds 1995 staat daar geen wachthuisje meer en een slagboom is er evenmin. Iedereen controleren is te belastend en ook niet nodig. "We controleren informatiegestuurd", zegt Van Assen. "En we varen ook op het onderbuikgevoel van onze mensen." Die rijden de hele dag rondjes op de motor: vanaf de afslag bij De Lutte over de A1 een stukje Duitsland in, dan weer de andere kant op richting Nederland. Elk uur pikken ze er tussen de 20 en 30 auto's uit voor controle.

Mensenhandelaars

Een blauwe Volkswagen Polo houdt halt bij de trailer van de marechaussee. De bestuurder moet zijn paspoort en rijbewijs laten zien. Die zijn in orde en omdat hij Nederlander is, kan hij daarna vlot weer doorrijden. Aan buitenlanders worden nog wat nadere vragen gesteld: waar ga je heen, hoe lang blijf je, wat is het doel van je reis. Bij een auto uit Hamburg ligt een kentekenplaat los op de achterbank. Dat moet even worden gecheckt. Niets aan de hand.

Die busladingen anarchisten, autonomen en links- of rechtsradicalen hebben zich dus nog niet gemeld in Oldenzaal of Hazeldonk, maar de controles hebben al wel het een en ander opgeleverd. "We hebben een paar mensenhandelaars kunnen aanhouden", zegt Van Assen. "Ik zou dat geen bijvangst willen noemen, want dit is wat we anders ook doen."

Schengen

Wat er nu wel anders is, is dat de marechaussee twee weken lang permanent mag controleren en mensen ook op de grens staande mag houden. Dat is volgens het Verdrag van Schengen niet meer toegestaan, maar artikel 23 voorziet in een uitzondering: als de nationale veiligheid in het geding is of als er kans is op grote ordeverstoringen. In zulke gevallen mag een Schengen-land zijn binnengrenzen weer tijdelijk op slot doen. Meestal gebeurt dat tijdens grote evenementen, bijvoorbeeld in 2006 tijdens het EK-Voetbal in Duitsland en in 2010 voor de NAVO-top in Portugal.

De marechaussee controleert niet alleen bij grensposten aan de snelweg, maar ook op bepaalde binnenwegen. Ook bij aankomst in Hoek van Holland of op een Nederlandse luchthaven moet iedereen zijn paspoort kunnen laten zien. Tot en met 27 maart blijven de maatregelen van kracht.