F-16's in de lucht tijdens top

Tijdens de Nuclear Security Summit eind deze maand zijn twee F-16's van de Luchtmacht permanent in de lucht om het luchtruim boven Den Haag te bewaken. Ze worden in de lucht bijgetankt.

Tegelijkertijd staan er in Volkel of Leeuwarden ook F-16's paraat om bij een dreiging de lucht in te gaan. Het is een van de maatregelen om de top in Den Haag op 24 en 25 maart veilig te laten verlopen.

Tijdens de top is een deel van het Nederlandse luchtruim maar beperkt toegankelijk. De F-16's hebben als taak om onbekende vliegtuigen te onderscheppen, te identificeren en eventueel uit te schakelen.

Een uur, 20.000 euro

De jachtvliegtuigen worden in de lucht bijgetankt door KDC-10-tankervliegtuigen van de vliegbasis Eindhoven. De kosten voor een uur vliegen met een F-16 zijn naar schatting zo'n 20.000 euro. In totaal worden tijdens de NSS-top 8000 medewerkers van Defensie ingezet: 4000 militairen en 4000 marechaussees.

Vanuit het luchtmacht-radarstation in Nieuw-Milligen wordt het luchtruim in de gaten gehouden. Hier komt alle informatie samen. Die komt bijvoorbeeld van het fregat De Zeven Provinciën dat voor de kust komt te liggen. Aan boord zijn geavanceerde radarsystemen.

De NAVO ondersteunt de operatie met AWACS-toestellen, vliegende radarstations, van de vliegbasis in Geilenkirchen in Duitsland. Op het voormalige marinevliegkamp Valkenburg bij Katwijk komt een 'discusradar' te staan. Die speelt een belangrijke rol bij de luchtruimbeveiliging op korte afstand.

Luchtdoelraketten

Om verdachte vliegtuigen die Den Haag al zijn genaderd te kunnen uitschakelen, worden op verschillende plaatsen rond de Hofstad NASAMS-systemen geplaatst. De lanceerinstallaties voor luchtdoelraketten komen onder meer op een parkeerplaats bij de Wassenaarseslag en het zweefvliegveld Kennemerland te staan.

Het is hetzelfde soort luchtverdedigingssysteem dat gebruikt wordt om het Witte Huis en andere overheidsgebouwen in de Verenigde Staten te beschermen.

Op Valkenburg worden ook Apache-gevechtshelikopters gestationeerd. Die kunnen ingezet worden om bijvoorbeeld verdachte helikopters uit te schakelen. Het voormalige vliegkamp wordt tijdelijk weer militair terrein. Behalve de Apaches komen er ook Cougar- en Chinook-transporthelikopters te staan, naast een aantal helikopters van de politie.

Maar de opvallendste maatregel is toch dat tijdens de top twee F-16's permanent in de lucht zijn. Normaal gesproken staan er op Volkel of Leeuwarden altijd twee F-16's standby. Ze kunnen dan binnen enkele minuten uitrukken. Om de reactiesnelheid nog meer te vergroten, is voor het continu in de lucht houden van de F-16's besloten.

Budget overschreden

Wat de hele veiligheidsoperatie kost, is niet duidelijk. De overheid wil niet zeggen hoeveel hiervoor is uitgetrokken maar naar verluidt gaat het om 15 miljoen euro. Dit budget is volgens bronnen inmiddels met enkele miljoenen overschreden.

De salarissen van de 8000 Defensie-medewerkers en de 13.000 politiemensen die tijdens de top worden ingezet, zijn niet in de begroting voor de veiligheidsmaatregelen opgenomen.

Voor de organisatie van de top heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken 24 miljoen euro gereserveerd. De gemeente Den Haag heeft 3,5 miljoen uitgetrokken voor de organisatie. Daarnaast heeft de gemeente ook miljoenen gestoken in het terugkopen en opknappen van het World Forum, waar de top plaatsvindt.