"Superfood is superwinst"
"Er zijn geen wondermiddelen als het gaat om voedsel", zegt emeritus hoogleraar Martijn Katan. Het Voedingscentrum kwam vandaag met de waarschuwing dat zogeheten superfoods niet bestaan. Gojibessen, hennepzaad en tarwegras zouden heel gezond zijn, maar volgens het Voedingscentrum is daar geen wetenschappelijk bewijs voor.
Katan is het het eens met het Voedingscentrum. "Superfood staat gelijk aan superwinst, daar zitten bedrijven achter die dit op de markt brengen. Het is dus gewoon marketing." Volgens Katan zitten er wel gezonde stoffen in de producten, maar krijg je die ook binnen als je tomaten en bloemkoolroosjes eet.
Placebo-effect
Toch zijn er mensen die claimen dat ze baat hebben bij producten als gojibessen of tarwegras. Volgens Katan is dat heel goed mogelijk. "Als je een glas kraanwater aan iemand geeft en zegt dat het goed is tegen hoofdpijn, dan is de kans groot dat de hoofdpijn afneemt. Effecten van voeding zitten vaak tussen de oren."
Katan denkt dat mensen superfoods aantrekkelijk vinden vanwege de beloofde quick fix. "We zijn graag jong en gezond en het liefst zonder veel inspanning. Maar die kleine beetjes extra vitamines en mineralen doen niets. Vergeet niet dat de mensen die deze producten innemen vaak al extra op hun gezondheid letten. Een ondervoede alcoholist koopt niet snel superfoods."
Voedingscentrum
De rol van het Voedingscentrum bij dit soort adviezen wordt door critici nog wel eens in twijfel getrokken. Het centrum wordt gefinancierd door het ministerie van VWS en Economische Zaken.
"Ik weet dat het Voedingscentrum wel eens door een minister op het matje is geroepen, maar ze hielden de rug goed recht." De hoogleraar gelooft dan ook niet dat het centrum wordt beïnvloed door de financiers. "Ze nemen geen geld aan van bedrijven. Ze vinden hun eigen onafhankelijkheid heel belangrijk."
Tips
Als het om gezond eten gaat zegt Katan dat het vooral belangrijk is om gevarieerd te eten. "Een mens is een parasiet. We hebben tientallen verschillende voedingsstoffen nodig en die krijgen we uit allerlei planten en dieren." Daarom is het belangrijk om veel verschillende dingen te eten, zodat we al die stoffen binnenkrijgen.
Volgens de hoogleraar hebben de meeste mensen in de westerse wereld geen problemen met tekorten. "We eten te veel en nemen daardoor teveel calorieën in. Naast gevarieerd eten, moeten we ook matig eten."
"Er is niet één product waar alle goede voedingsstoffen inzitten", zegt Katan, "maar wat het dichtst in de buurt komt is lever. De lever is de schatkamer van het lichaam, hij zit vol met vitamines en mineralen."