Wereldwijd meer kankerpatiënten

De afgelopen vier jaar is wereldwijd het aantal mensen dat kanker kreeg, met ruim tien procent gestegen. Dat staat in een rapport dat The International Agency for Research on Cancer (IARC) vandaag, op Wereldkankerdag, publiceert.

De auteurs voorspellen de komende jaren een stijging van 75 procent, oplopend tot 25 miljoen gevallen. Dat komt niet alleen doordat meer mensen kanker krijgen, maar ook doordat de gegevens van kankerpatiënten steeds beter worden geregistreerd.

Het thema van Wereldkankerdag 2014 is het doorbreken van mythes. Uit ander onderzoek dat het KWF Kankerbestrijding vandaag publiceert blijkt dat 35 procent van de mensen denkt dat stress een risicofactor is voor het ontwikkelen van kanker. Maar voor die link ontbreekt wetenschappelijk bewijs.

Kanker en mythes

Ook Ellen Kampman hoort in haar werkveld veel mythen. Ze is hoogleraar voeding en kanker aan de Universiteit van Wageningen. "Mensen denken bijvoorbeeld kanker te krijgen van aspartaam en van E-nummers. Maar vitamine C is ook een E-nummer."

De mythen richten zich volgens haar veel op wat andere mensen in het eten stoppen. "Maar overgewicht, dat is bijvoorbeeld wel een risicofactor. En om dat te voorkomen moet je simpelweg minder eten. Hetzelfde geldt voor alcohol."

Volgens Kampman zijn er over leefstijlgewoonten goede aanbevelingen te vinden op de site van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds, maar haalt slechts 5 procent van de mensen die richtlijnen. "Er zijn dus slagen te slaan qua bewustwording. Ook bij zorgpersoneel."

Onderzoek

Radio- en chemotherapie zijn bekende behandelingen van kanker. De wetenschap richt zich meer op andere onderzoeksgebieden. "De grote doorbraken van chemotherapie zijn geweest. Die hebben we gehad in de jaren 70, 80 en 90 van de vorige eeuw", zegt internist Jan Schellens, verbonden aan het Antoni van Leeuwenhoek-ziekenhuis.

Het invloedrijke vakblad Science bestempelde kanker-immunotherapie eind vorig jaar als dé wetenschappelijke doorbraak van 2013. Ook Schellens heeft daarvan hoge verwachtingen.

De belangrijkste ontwikkeling van het moment is volgens hem dat de biologische oorsprong van kanker steeds beter wordt begrepen. "We spreken tegenwoordig over subgroepen van kanker. De verschillende vormen laten namelijk een patroon zien van afwijkende eiwitten. Doordat we die eiwitten gericht kunnen aangrijpen, kunnen we de subgroepen van kanker ook steeds succesvoller aanpakken. Tot op individueel niveau, op maat gemaakt."

Genezing en sterfte

Eén op de drie Nederlanders krijgt in zijn of haar leven kanker. In 2009 stierven voor het eerst meer mensen aan kanker dan aan hart- en vaatziekten.

Bij mannen is dat verschil duidelijker dan bij vrouwen. Bij vrouwen wisselen kanker en hart- en vaatziekten elkaar nog vaak af als doodsoorzaak nummer 1.

In 2012 overleden in Nederland 44.661 mensen aan kanker. Het aantal mensen dat aan kanker overlijdt blijft weliswaar stijgen, maar ook het aantal mensen dat geneest stijgt. 61 procent van de Nederlanders met kanker overleeft de eerste vijf jaar.