Kind probleemgezin vaker thuis
Het aantal uithuisplaatsingen van kinderen in probleemgezinnen is bij de William Schrikker Groep door een nieuwe manier van werken met eenderde gedaald. Door de nieuwe werkwijze heeft de landelijke jeugdzorg-organisatie tot nu toe 4 miljoen euro bespaard.
De William Schrikker Groep is een landelijk werkende instelling voor jeugdbescherming, jeugdreclassering en pleegzorg. Doelgroep zijn kinderen met een beperking of chronische ziekte, maar ook kinderen van ouders met een beperking.
Zelf is de organisatie na twee jaar proefdraaien positief verrast over de resultaten. "Wij hebben een doelgroep die naast problemen ook een beperking heeft, bijvoorbeeld een laag IQ. Dat gegeven verander je niet zomaar. Daarom waren onze verwachtingen gematigd", zegt programmaleider Janet Verburg. "Maar anders werken levert echt resultaten op, voor de zorg en voor de zorgkosten."
Oogje in 't zeil
Nieuw in de werkwijze is dat de omgeving van een kind intensiever betrokken wordt bij de zorg en het inschatten en wegnemen van de risico's. Zo houden buren, familie en ouders van vriendjes vaker een oogje in het zeil. Ook wordt er beter samengewerkt met andere partijen, zoals de gemeente.
Eerder meldde Jeugdzorg Amsterdam en Jeugdbeschermingsplein Rotterdam ook al een afname van het aantal uithuisplaatsingen door anders werken. In beide steden halveerde het aantal kinderen dat niet thuis kon blijven. In Den Haag loopt ook een proef om dit te bereiken, de uitkomsten daarvan komen in april.
Hoogleraar Jeugdbescherming Wim Slot is voorzichtig positief over de trend dat het aantal uithuisplaatsingen daalt door nieuwe werkmethoden. "Er verandert momenteel veel in de jeugdzorg en de resultaten bewijzen dat anders werken loont. Maar of de werkwijze echt effectief is voor de zorg kan je eigenlijk pas over een paar jaar meten als je de gezinnen langer hebt gevolgd."
"De stijgende lijn uit het verleden van steeds meer uithuisplaatsingen was geen begaanbare weg meer", zegt lector Jeugdzorg en Jeugdbeleid Adri van Montfoort aan. "De eerste kwalitatieve onderzoeken naar hoe ouders, kinderen en hulpverleners de nieuwe zorg zelf ervaren, laten ook positieve effecten zien."
Minder dwang
Het ministerie van Veiligheid en Justitie gaf deze grote organisaties en 18 kleine projecten in 2011 subsidie om te zoeken naar vernieuwing in de werkmethoden, met als doel minder dwang in de jeugdzorg. Met dwang wordt bedoeld uithuisplaatsingen of ondertoezichtstellingen. In totaal is 10 miljoen euro subsidie geïnvesteerd.
Die subsidie is nu beëindigd. De organisaties moeten nu samen met gemeenten onderzoeken hoe ze hun nieuwe methoden verder uitwerken. Vandaag wisselen ze ervaringen uit op een landelijke conferentie.
Vanaf volgend jaar worden gemeenten verantwoordelijk voor de jeugdzorg. De bedoeling is dat de zorg dichter bij huis wordt georganiseerd en dat er per gezin minder hulpverleners over de vloer komen. Ook moet de zorg goedkoper. Met die doelstellingen wordt nu in het hele land geëxperimenteerd.
Pure winst
Dat veel minder kinderen uit huis worden geplaatst, noemt staatssecretaris Teeven pure winst. Volgens hem zijn jeugdzorginstellingen effectiever gaan werken. "Als de professionals beter communiceren met het netwerk van het kind hoef je minder snel drastische maatregelen te nemen." Teeven benadrukt dat de nieuwe werkwijze niet alleen beter is voor de betrokken kinderen, maar ook goedkoper is.