Ook PvdA en GL laks met giftenwet

Door redacteuren Bas de Vries en Hugo van der Parre

De invoering van de Wet op de Financiering van Politiek Partijen (Wfpp) heeft nog niet bij alle politieke partijen geleid tot invoering en publicatie van een giftenreglement, terwijl dat wel verplicht is. PvdA, GroenLinks, SGP, PVV en 50Plus hebben dat nog niet (volledig) geregeld.

De Wfpp, die op 1 mei 2013 van kracht is geworden, moet ervoor zorgen dat de geldstromen van de partijen transparant worden. De wet bepaalt dat een politieke partij anonieme giften tot 1000 euro mag ontvangen. Bij giften tussen 1000 en 4500 euro moeten ze de naam en woonplaats van de gever en het bedrag en de datum van de gift registreren. Giften boven de 4500 euro moeten openbaar gemaakt worden met naam en woonplaats van de gever.

Er is een uitzondering: de wet geldt (nog) niet voor lokale partijen en afdelingen. Dat gaat PvdA-minister Plasterk van Binnenlandse Zaken later regelen.

Adviezen

De NOS vroeg de partijen hoe ze hun giften- en sponsorbeleid hebben vormgegeven. Sommige partijen (CDA, D66, SP, ChristenUnie en Partij voor de Dieren) hanteren een giftenreglement dat ook op de site te vinden is, zoals hier bij de SP.

Opvallend is dat GroenLinks en de PvdA, beide fel voorstander van de wet, tot nu toe geen giftenreglement hebben opgesteld. Volgens de PvdA is zo'n reglement vorig jaar al naar de afdelingen gestuurd en wordt het zo snel mogelijk alsnog op de website geplaatst.

Anoniem

Anoniem doneren onder de 1000 euro is bij de meeste partijen niet toegestaan, maar wel bij de Partij voor de Dieren en de ChristenUnie. VVD en de Partij voor de Dieren accepteren ook giften van bedrijven, de andere partijen niet.

De Wfpp is vooral bedoeld om grote giften in beeld te krijgen, maar volgens de partijen worden zulk hoge bedragen bijna nooit geschonken. De VVD, die dit jaar zeker 1 miljoen euro in de gemeenteraadscampagne steekt, houdt het op één keer per jaar, D66 denkt dat het twee keer is, ChristenUnie zegt maximaal drie.

Oud-ministers

Ook giften tussen 1000 en 4500 euro zijn vermoedelijk niet heel dik gezaaid. De Partij voor de Dieren en D66 lijken het meest in trek: zij hopen op 10 tot 25 van dit soort giften per jaar.

Toch leveren donaties redelijk wat op. De PvdA bijvoorbeeld kreeg volgens het Jaarverslag 2012 in dat verkiezingsjaar ruim 50.000 euro van sympathisanten en vooraanstaande leden zoals oud-ministers. De grootste particuliere gift was 3600 euro. GroenLinks verwacht dit jaar 50.000 tot 70.000 euro te ontvangen, zo'n 100.000 euro minder dan in 2012, toen er landelijke verkiezingen waren.

GroenLinks laat in een reactie op dit bericht weten al sinds 2003 een giftenreglement te hebben. Dat is alleen niet openbaar, zoals de partijfinancieringswet eist, maar is destijds naar de penningmeesters van de afdelingen gestuurd en is nu volgens een partijwoordvoerder op het intranet voor partijafdelingen te vinden. Datzelfde geldt voor de SGP, die afgelopen november een brief naar de lokale en provinciale afdelingen heeft gestuurd met een giftenreglement.