"Helder zijn over volgen klanten"
Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) maakt zich zorgen over de opmars van wifi-trackers. CBP-voorzitter Jacob Kohnstamm pleit naast meer transparantie ook voor een 'opt-out'-mogelijkheid.
"Je moet volstrekt helder maken wat er gebeurt", zegt Kohnstamm in het Radio 1 Journaal. Hij vindt dat winkels klanten moeten informeren, bijvoorbeeld met een sticker op de deur.
"De vraag is waarom sommige bedrijven er zo geheimzinnig over doen. Waarschijnlijk omdat mensen het een heel onprettig gevoel vinden. Als je het weet en de optie op je telefoon kunt uitzetten, dan kun je in ieder geval zelf besluiten of je wordt gevolgd."
Koopgedrag
Met wifi-tracking maken winkeliers verbinding met de smartphone van de klant, via wifi of bluetooth. Zo kunnen winkeliers bijvoorbeeld zien hoelang iemand in de winkel blijft en bij welke schappen hij zoekt.
Deze informatie kan vervolgens ook aan andere informatie worden gekoppeld, zoals eerdere aankopen en online koopgedrag. Met die data kan er een profiel van de consument worden gemaakt, zonder dat die het weet.
Gaat het alleen om iets dat onprettig is, of kleven er ook gevaren aan?
"Het is altijd zo ingewikkeld. In privacyland wordt gesproken over 'schade' in financieel opzicht, maar schade is ook dat je elkaar niet meer vertrouwt, dat je niet onbespied kunt winkelen, dat je ineens een profiel hebt."
"Dat heeft een maatschappelijk effect. Sommige mensen krijgen wel een aanbieding, anderen niet, zonder dat ze weten hoe dat profiel tot stand is gekomen."
Was dit al bekend? Wie weet zijn er wel veel meer dan de drie genoemde winkelketens die het doen?
"Dat weet ik niet. De Nederlandse privacywetgeving komt mede vanuit Europa. We zijn druk om het nieuwe fenomeen te bestuderen. Dat doen we internationaal, ook in bijvoorbeeld de VS. Daar wordt fors geprocedeerd door een sterke actiegroep, een soort Amerikaanse Bits of Freedom."
"Het grootste probleem zit hem in het geheimzinnig doen, waardoor het vertrouwen in bedrijven veel minder wordt. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Op dit soort momenten verknal je het echt. Dat een winkelketen wil weten wat de rotatie van klanten is, begrijp ik, maar daarvoor moet je mensen wel waarschuwen, zeker als je ze daarbij filmt, of mac-adressen noteert."
Het is niet tegen de wet?
"Dat is nog maar de vraag. Een ingewikkelder probleem is: in Nederland is de bescherming van persoonsgegevens een grondrecht. Als je het volgen alleen om statistische redenen doet, en je doet dat via een mac-adres, dan moet je mensen een opt-out optie geven. Dat mensen kunnen zeggen: dat wil ik niet."
Wat wordt de inzet voor het CBP?
"Bedrijven moeten in ieder geval informatie geven, en afhankelijk van wat ze daarmee doen een opt-out-mogelijkheid geven. Als ze profielen maken, moeten ze toestemming van de klant krijgen."