Supers voorbereid op 16-jarige

Jongeren van 16 en 17 jaar kunnen nog een paar dagen legaal alcohol kopen. Daarna is het afgelopen, totdat ze 18 worden. Vanaf 1 januari gaat de leeftijdsgrens omhoog.

Supermarkten en andere verkopers van alcohol bereiden zich al maanden voor op de wetswijziging: kassamedewerkers hebben cursussen gevolgd, er hangen stickers in de winkel en in sommige supermarkten staan ID-checkers.

Ook moeten klanten die jonger dan 25 zijn, zich voortaan legitimeren als ze alcohol op de kassaband zetten. Zo moet worden voorkomen dat jongeren onder de leeftijdsgrens verkeerd worden ingeschat en toch alcohol meekrijgen. Nu ligt die grens nog op 20 jaar.

Ruime marge

Er is nog meer. De gewijzigde Drank- en Horecawet schrijft voor dat bij meerdere jonge klanten de hele groep moet worden gecontroleerd. Iedereen moet 18 jaar zijn voordat de drank wordt afgerekend.

De koepel van supermarktketens CBL verwacht dat vanaf het nieuwe jaar minder jongeren met drank de winkel verlaten. Er is geen garantie dat het altijd goed gaat, zegt Miranda Boer van CBL. "Maar door de ruime marge tussen 18 en 25 jaar zullen er minder fouten worden gemaakt."

Druk

Het alcoholpreventie-instituut STAP denkt niet dat de maatregelen kunnen voorkomen dat er alcohol aan jongeren onder de 18 wordt verkocht. Het instituut verwacht dat tweederde van de 16- tot 18-jarigen nog met drank de winkel zal verlaten zolang de verantwoordelijkheid bij de kassamedewerkers blijft liggen.

"Er wordt te veel nadruk gelegd op de rol van de cassière. Daar komt alle druk op, zegt Wim van Dalen, directeur van STAP.

Camera

Volgens STAP moet de beoordeling niet aan caissières worden overgelaten. Het instituut pleit ervoor om jonge klanten aan de hand van beelden op afstand op leeftijd te beoordelen. In de buurtsuper van Almen in de Achterhoek gebeurt dat nu al.

De supermarkt heeft voor dit systeem gekozen omdat volgens hen de verantwoordelijkheid zo niet meer bij de kassamedewerkers ligt. Op dit moment wordt het online leeftijdcontrole-systeem in 90 winkels en slijterijen gebruikt.

Veel supermarkten voelen niets voor zo'n age-viewer, omdat ze klanten niet willen verplichten voor een camera te verschijnen.

Uitgaansleven

Over een paar dagen mogen jongeren onder de 18 ook niet meer een biertje in de kroeg bestellen. Volgens de wet niet tenminste. Twee weken geleden werd bekend dat eenderde van de gemeenten nog niet meteen per 1 januari in het uitgaansleven controleren of de verhoging van de alcoholleeftijd wordt nageleefd.

De meeste gemeenten gaan wel later in 2014 handhaven, variërend van ergens in januari tot halverwege het jaar. Meer dan de helft doet dat dan zonder boetes. Daarnaast gaan tientallen gemeenten helemaal niet controleren.