"Wat de AIVD doet, kan niet"
De AIVD zou inbreken op de servers van internetfora, waarbij de gegevens van alle gebruikers worden gekopieerd. Een interview met Nico van Eijk, hoogleraar informatierecht aan de Universiteit van Amsterdam.
Mag het wat de AIVD doet?
Nee, we hebben een hele kleine uitzondering voor signalen uit de ether en er zijn ook voorstellen in de maak om dat uit te breiden, maar op dit moment is het ongericht zoeken naar informatie aan heel veel beperkingen onderhevig.
Overtreedt de AIVD dan de wet?
Ja, als het klopt met de stukken die we nu gezien hebben, dat er ongericht wordt gezocht op fora met hacksoftware, dan kan dat niet.
Op jihadistische fora, toch goed dat ze die in de gaten houden?
Dat voorbeeld is eerder door minister Plasterk genoemd, maar ik kan niet beoordelen of het alleen maar dat soort platforms zijn. De 'tool' die wordt gebruikt, waar met trots over wordt gesproken in de stukken, die kan veel breder worden ingezet.
Dus er is een kans dat het ook op andere plekken gebeurt?
Dat is niet uit te sluiten.
Plasterk noemt deze websites een legitiem doelwit?
Nou ja, daarvoor hebben we meer info nodig en het vervelende is dat we nooit meer info krijgen om dat te verifiëren Dus we moeten maar geloven wat de minister zegt en misschien heeft hij gelijk en misschien niet, maar ik kan noch het een noch het ander onderbouwen. ik kan alleen maar zien dat er een stuk verschijnt waaruit een beeld verschijnt dat er heel breed naar info wordt gezocht. En dat betekent dat er ook info wordt gezocht en gevonden van mensen die hier helemaal niets mee te maken hebben.
Het is een vrij oude wet, uit 2002. Is dat niet het probleem, verouderde wetgeving?
Ik denk dat de bedoeling achter de wetgeving nog steeds relevant is. We moeten verkeerde initiatieven voorkomen; we moeten zorgen dat er geen terroristische aanslagen gepleegd worden. Maar toentertijd was de gedachte: de techniek heeft zijn beperkingen en dat leidt ertoe dat dit soort instrumenten heel selectief worden ingezet. Inmiddels heeft de techniek helemaal geen beperkingen meer en dan is de vraag: moeten we daar niet extra veiligheidskleppen inbouwen en dus de wet nog een keer heel goed bezien?
Die wet wordt nu geëvalueerd, dus straks regelen we het gewoon dat dit wettelijk mag?
Dat is een soort automatische modus: het kan, dus moet ook kunnen. Maar daar zijn vraagtekens bij te plaatsen. Hoe zit het met de privacy van mensen? Hoe benadeelt dit de vrijheid van meningsuiting? De vrijheid om te kunnen reizen? En ik denk niet dat mensen 's morgens zullen opstaan met het idee dat iedere beweging die ze maken, en ieder bezoekje aan het internet dat ze doen, geregistreerd wordt door de AIVD.