Providers misbruiken belgegevens

Door researchredacteur Hugo van der Parre

Een kwart van de telecombedrijven maakt misbruik van de bel- en mailgegevens die ze verplicht een jaar moeten opslaan. Ze erkennen dat ze opgeslagen data ook gebruiken voor bijvoorbeeld marketing-doeleinden. Ook worden de gegevens lang niet altijd vernietigd na dat verplichte jaar, terwijl dat wel moet.

Dat blijkt uit een rapport van het Agentschap Telecom over het naleven van de Wet bewaarplicht telecommunicatiegegevens. Het rapport is uit april 2012, maar nooit gepubliceerd.

Digitale burgerrechtenbeweging Bits of Freedom heeft het met een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB) in handen gekregen.

Namen en nummers

De telecombedrijven moeten verschillende gegevens opslaan. Het gaat bijvoorbeeld om begin- en eindtijd van de gesprekken, de locaties van mobiele telefoons, namen en nummers van betrokken abonnees, e-mailadressen, het IP-adres en de datum en het tijdstip van inloggen en uitloggen.

Per dag worden gegevens van tientallen miljoenen mailtjes en gesprekken opgeslagen. De inhoud van de gesprekken en mails wordt niet bewaard.

Toestemming vragen

Uit het onderzoek van het Agentschap Telecom blijkt dat 24 procent van de aanbieders erkent de gegevens "louter voor andere dan wettelijke doelen te verwerken". Dat is dus verboden.

Bits of Freedom kan geen concrete gevallen van misbruik noemen. "We zijn bezig dat ook te onderzoeken", zegt een woordvoerder. "Maar dat duurt lang. Wat ik wel weet, is dat het heel gevoelige gegevens zijn die een heel nauwkeurig beeld over je persoonlijk leven geven."

Als een aanbieder de gegevens wil gebruiken voor een ander doel dan facturering, moet het bedrijf de klant om toestemming vragen. 36 procent doet dat niet; de overige 64 procent wel, grotendeels via de algemene voorwaarden.

Terreurbestrijding

Ook blijkt dat 10 procent van de telecom- en internetaanbieders de telefoon en mailgegevens van de klanten niet vernietigt nadat ze verplicht een jaar bewaard zijn. Met name de kleine en middelgrote aanbieders maken zich daaraan schuldig. Deze bedrijven hebben ook hun beveiliging vaak niet goed op orde.

De Wet bewaarplicht is in werking sinds 2009. Er staat in dat internet- en telecombedrijven e-mail-gegevens zes maanden moeten bewaren en telefoniegegevens een jaar. De gegevens kunnen door justitie onder meer worden gebruikt bij het bestrijden van terrorisme.