"Zorg asielzoeker moet beter"
De medische zorg aan asielzoekers moet beter. Dat vindt Nationale ombudsman Alex Brenninkmeijer. Hij stelde een onderzoek in nadat artsen hadden gemeld dat de medische zorg aan asielzoekers onvoldoende was.
Brenninkmeijer concludeert dat asielzoekers niet altijd terechtkunnen bij een huisarts of in het ziekenhuis. Het gaat met name fout met asielzoekers die op straat leven.
Zelfdoding
Als ze naar het ziekenhuis moeten, wordt naar een zorgverzekeringspas gevraagd. Maar de asielzoekers zijn onverzekerd. Ook is er sprake van communicatieproblemen. Brenninkmeijer pleit voor de invoering van een zorgpas voor asielzoekers.
In de detentiecentra speelt een ander probleem. Daar is alles erop gericht om een geval zoals Dolmatov te voorkomen, zegt Brenninkmeijer. De zelfdoding van deze Russische asielzoeker in het detentiecentrum van Rotterdam in januari leidde tot veel ophef.
Gezond verstand
Volgens de ombudsman zetten centra alles op alles om risico's te vermijden en willen ze totale controle hebben over personen. Zo mogen asielzoekers geen eigen medicijnen hebben en moeten ze voor ieder aspirientje apart goedkeuring vragen. "Ik zou dat wel heel onaangenaam vinden", zegt Brenninkmeijer.
De ombudsman stelt dat de overheid te veel in regels en procedures denkt. Hij pleit voor een menselijkere benadering. "Ik ben langzamerhand tot de ontdekking gekomen dat er één belangrijke regel in Nederland moet gaan gelden: gebruik eerst je gezond verstand voordat je al die protocollen gaat lezen en toepassen." Medewerkers van opvangcentra moeten meer ruimte krijgen om situaties zelf in te schatten, vindt Brenninkmeijer.
Leukemie
Ook dringt hij aan op een aantal andere verbeteringen. Zo zouden asielzoekers niet altijd meer geboeid moeten worden als ze naar het ziekenhuis moeten, want dat is vaak niet nodig. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) moet beter samenwerken met zorgverzekeraar Menzis, die verantwoordelijk is voor de medische zorg in asielzoekerscentra.
Het onderzoek naar de zaak-Dolmatov loopt nog. Ook onderzoeken verschillende inspecties nog de medische zorg aan het Georgische meisje Renata. Zij werd naar Polen gestuurd terwijl ze acute leukemie had. Dat was in asielzoekerscentra in Nederland niet opgevallen.
Staatssecretaris Teeven zegt in een eerste reactie dat hoewel de medische zorg voor vreemdelingen in zijn algemeenheid goed is geregeld, het voor vreemdelingen soms lastig kan zijn om daadwerkelijk medische zorg te krijgen. Dat kan te maken hebben met de onbekendheid met het Nederlandse zorgsysteem maar soms ook omdat wet- en regelgeving in de weg zit. Dat de onderlinge communicatie verbeterd wordt, is al eerder erkend en er vinden sinds begin dit jaar gesprekken tussen COA, GCA en de Praktijklijn plaats om dit te verbeteren.