Wachtlijsten vooral voor ouderen

Door redacteuren Roselien Herderschee en Hugo van der Parre

Bij tientallen ziekenhuizen moeten patiënten veel te lang wachten op een eerste bezoek aan een medisch specialist. Bij sommige afdelingen is de wachttijd inmiddels opgelopen tot meer dan twintig weken.

Het gaat vooral om specialisaties waar veel ouderen gebruik van maken. Dat blijkt uit een inventarisatie door de NOS op basis van cijfers van het RIVM.

Recordhouders

Het gaat om de specialismen anesthesiologie (pijnbestrijding), oogheelkunde, reumatologie en revalidatiegeneeskunde. Dit zijn allemaal afdelingen waar vergrijzingsaandoeningen een rol spelen.

De recordhouders zijn op dit moment:

- Pijnbestrijding: Flevoziekenhuis Almere, 26 weken.

- Reumatologie: Laurentiusziekenhuis Roermond, 23 weken.

- Revalidatiegeneeskunde: Medisch Centrum Alkmaar en Sint Annaziekenhuis Geldrop, 20 weken.

De norm is een wachttijd van vier weken. Ziekenhuizen benadrukken dat dit de wachttijd voor niet-acute zorg is. In acute gevallen kunnen patiënten over het algemeen direct terecht. Voor de vier vakgebieden zitten tien à twintig ziekenhuizen de afgelopen maanden op een gemiddelde wachttijd van elf weken.

Slijtage

De Orde van Medisch Specialisten denkt dat de langere wachtlijsten komen door nieuwe behandelingen en een andere groep patiënten. "Vooral de toename van het aantal ouderen in Nederland zorgt voor meer drukte aan de poort bij bepaalde poliklinische behandelingen", zegt bestuurslid Marcel Daniëls. Zo is bij ouderdomsstaar een bezoek aan de oogarts noodzakelijk.

Bij veel chronische ziekten is pijnbestrijding een belangrijk onderdeel van de behandeling geworden. Zo ook bij slijtage aan de wervelkolom, een veelvoorkomend en onomkeerbaar ouderenprobleem.

De orde wil graag dat de normen worden aangepast, zodat patiënten weten waar ze aan toe zijn. Ook zou het goed zijn als er elk jaar een inschatting wordt gemaakt van de behoefte aan nieuwe medisch specialisten. Nu gebeurt dat nog om de drie jaar.

Treeknorm

In 2008 is afgesproken dat een patiënt binnen vier weken voor een eerste bezoek op een polikliniek terecht moet kunnen. Die wachttijd wordt de Treeknorm genoemd, naar restaurant Den Treek waar de betrokken partijen de overeenkomst over de wachtnormen tekenden. De ziekenhuizen zijn sindsdien ook verplicht om hun poli- en behandelingswachttijden maandelijks online te publiceren.

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) stelde vorig jaar al vast dat verschillende specialismen steevast te lange wachtlijsten hebben, maar de NZa keek niet naar de individuele ziekenhuizen.