Gaten in begroting met cola gedicht

Bijna niemand weet het, maar met een blikje cola of een glaasje sinas worden al jaren gaten in de begroting gedicht. Zelfs op mineraalwater heft de overheid belasting. Daar is niet iedereen gelukkig mee, ook in Den Haag niet.

Dat er accijns wordt geheven op producten die ongezond of vervuilend zijn, dat klinkt voor de meeste mensen wel logisch. Toch werd er in 1972 een accijns ingevoerd op alcoholvrije dranken als frisdrank, limonadesiroop, vruchtensap en mineraalwater.

Verboden

Door Brusselse regels leek daar in 1993 een eind aan te komen. Door de invoering van de Europese markt werd het verboden om accijns te heffen op alcoholvrije producten. Afschaffen wilde Nederland het echter niet, daarom werd de accijns vanaf dat jaar 'verbruiksbelasting' genoemd.

Aan het einde van de twintigste eeuw betaalde de consument ongeveer 20 guldencenten belasting per liter frisdrank.

Discussies

In 2002 ging de Tweede Kamer akkoord met een verlaging van de verkapte accijns. Sindsdien betalen we 5,5 cent belasting per liter frisdrank.

In het belastingplan 2012 stond een wetsvoorstel waarin het kabinet pleit voor de afschaffing van de belasting. In de praktijk leidde de heffing tot veel vragen en discussies over waarom limonades en vruchtensappen wel belast werden en melkproducten bijvoorbeeld niet.

Intrekken

De verbruiksbelasting zou vanaf begin dit jaar komen te vervallen. Maar het kwam, waarschijnlijk vanwege de crisis, toch niet helemaal goed uit. Eind 2012 werd besloten de verbruiksbelasting pas op een later moment in te trekken.

Nu lijkt het er op dat de belasting voorlopig blijft bestaan en zelfs enkele centen omhoog zal gaan, voor het eerst sinds 2002. In de doorrekening van de kabinetsplannen door het CPB staat dat het kabinet de accijnzen op onder meer drank verhoogt, waaronder die op frisdrank.

Onderzoek

Volgens het Algemeen Dagblad zou verbruiksbelasting op een fles sinas of cola met "enkele centen" omhoog gaan. Daar staat dan tegenover dat de accijns op tabak gelijk blijft.

Dat is dan weer een verrassende wending, die niet duidt op spoedige afschaffing. De overheid heeft waarschijnlijk ook het Nationaal Frisdrank Onderzoek uit 2011 gelezen. Daarin staat dat tweederde van de Nederlanders helemaal niet weet dat de overheid belasting heft op een glaasje fris.