Verdeeldheid G20 over Syrië blijft

Door correspondent David-Jan Godfroid

Het waren twee lange dagen voor de leiders van de twintig economische grootmachten in de wereld. In plaats van economische problemen lag tijdens de G20-top in het Russische Sint-Petersburg ineens het probleem Syrië op hun bord. Een oplossing vonden ze niet, maar dat werd ook niet verwacht.

De Italiaanse premier Letta gebruikte de meest dramatische woorden. "Dit is de laatste mogelijkheid om met onderhandelingen een eind te maken aan het bloedvergieten in Syrië", zei hij gisteren. Die kans is nu verkeken. Althans voorlopig.

Verharding

In zekere zin zijn de standpunten in Sint-Petersburg zelfs verhard, vergeleken met een paar dagen geleden. Voorafgaand aan de top zei de Russische president Poetin nog dat hij militair ingrijpen in Syrië niet helemaal uitsloot.

Als er keiharde bewijzen voor zouden zijn dat president Assad verantwoordelijk is geweest voor het gebruik van chemische wapens in de buitenwijken van de hoofdstad Damascus op 21 augustus, dan zou Rusland in de VN-Veiligheidsraad misschien wel eens geen 'nee' kunnen zeggen tegen ingrijpen, zo liet Poetin doorschemeren.

Daar is sindsdien niets meer van vernomen. Sterker nog, Poetin liet tijdens zijn afsluitende persconferentie weten dat Rusland ervan overtuigd is dat juist de opstandelingen in Syrië gifgas hebben gebruikt, volgens hem als provocatie om buitenlands ingrijpen uit te lokken.

Overtuigend bewijs

Ook de Amerikanen gaven geen duimbreed toe. President Obama bleef uitleggen dat Washington over overtuigend bewijs beschikt dat het Assad was die chemische wapens heeft ingezet en dat daar ruim 1400 mensen bij zijn omgekomen.

De weg via de Veiligheidsraad is zinloos, vindt Obama. Wat de Amerikanen daar ook voorstellen, er wordt consequent een veto over uitgesproken door Rusland en China. Vandaar dat hem geen andere weg openstaat dan op eigen houtje, en wellicht met steun van landen als Frankrijk, de aanval op Syrië te openen.

Japan

Obama heeft hard zijn best gedaan om steun voor het Amerikaanse standpunt te verwerven, maar erg ver is hij daar niet mee gekomen. Behalve de landen die al achter hem stonden (Frankrijk, Turkije, Saudi-Arabië en Australië) heeft hij alleen Japan meegekregen.

Daar stond tegenover dat Poetin een aantal andere landen achter zich heeft. China is daarvan de belangrijkste, maar ook bijvoorbeeld Brazilië, Argentinië en India zijn het met hem eens dat de Amerikanen niet het recht hebben om Syrië zonder goedkeuring van de Veiligheidsraad aan te vallen.

Groen licht

Na twee dagen praten is er maar één conclusie mogelijk: de politieke wereldtop is er niet in geslaagd om in onderling overleg een oplossing te formuleren voor het uitzichtloze bloedvergieten in Syrië.

Het wachten is nu op het Amerikaanse Congres. Dat moet president Obama het groene licht geven voor een aanval.