Wel of niet ingrijpen in Syrië?
De recentste aanval met chemische wapens in Syrië is voor veel landen een reden om een militaire aanval op doelen in het land te overwegen. Een aantal andere landen is tegen. Wat is de positie van de belangrijkste landen in het conflict met Syrië?
Groot-Brittannië
Groot-Brittannië was een van de eerste landen die openlijk zinspeelde op een militaire aanval. Het land wil vandaag nog een resolutie over Syrië voorleggen in de VN-Veiligheidsraad. Daarin staat een veroordeling van het Syrische bewind en wordt opgeroepen tot maatregelen om burgers te beschermen tegen chemische aanvallen.
Frankrijk
Ook Frankrijk is bereid om, in overleg met andere NAVO-landen, steun te verlenen aan een ingrijpen in Syrië. De regering zit op dezelfde lijn als Groot-Brittannië.
Verenigde Staten
Volgens de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Kerry staat het vast dat er op 21 augustus in de Damascus een gifgasaanval is uitgevoerd. De VS zou al een militaire aanval aan het voorbereiden zijn, die op zijn vroegst op donderdag plaats kan vinden. Washington benadrukt niet uit te zijn op 'regime change'. Als het tot een aanval komt, verwachten deskundigen dat het een korte, beperkte aanval wordt, waarschijnlijk met kruisraketten.
De VS, Groot-Brittannië en Frankrijk hebben herhaaldelijk gezegd dat een aanval zonder VN-goedkeuring gerechtvaardigd is als de raad zijn verantwoordelijkheid niet neemt.
Duitsland
Duitsland is terughoudender dan de VS, Groot-Brittannië en Frankrijk, al sluit het land militair ingrijpen niet uit. In de eerste instantie moeten de VN-inspecteurs hun werk kunnen doen en daarna is de VN-veiligheidsraad aan zet.
Nederland
Premier Rutte wil eerst de uitkomsten van het VN-onderzoek afwachten voordat er een besluit over ingrijpen wordt genomen. Morgen zal de Tweede Kamer debatteren over de situatie in Syrië.
"We zien verschrikkelijke gebeurtenissen in Syrië, maar we moeten het VN-spoor een kans geven. Op basis van de feiten kunnen we dan vervolgstappen zetten", zei premier Rutte in het NOS Radio 1 Journaal.
Rusland
Rusland is een van de belangrijkste bondgenoten van Syrië en levert ook wapens aan Assad. Moskou pleit voor een politieke oplossing voor de crisis in Syrië. Militaire actie buiten de VN-veiligheidsraad om, is volgens Rusland een ernstige schending van het internationaal recht. Westers ingrijpen heeft volgens Rusland rampzalige gevolgen.
China
China is het met Rusland eens en blokkeerde al vaker resoluties over Syrië in de VN-veiligheidsraad. Volgens het Chinese staatspersbureau, Xinhua, trekken westerse landen te snel een conclusie over wie er precies chemische wapens heeft ingezet in Syrië.
Turkije
De Turkse overheid is vanaf het begin af aan kritisch op de Syrische president Bashar al-Assad. Afgelopen maandag verkondigde de minister van Buitenlandse Zaken, Ahmet Davutoglu, dat het land een internationale coalitie zal steunen die maatregelen neemt tegen Syrië. Ook wanneer de VN-Veiligheidsraad daar niet mee instemt.
Saudi-Arabië
De Arabische Golf levert wapens en geld aan de Syrische rebellen voor de strijd tegen het leger van president Assad. Saudi-Arabië is al jaren een rivaal van Syrië. Prins Bandar bin Sultan heeft meerdere keren geprobeerd om Westerse landen zover te krijgen de steun voor de rebellen te intensiveren.
Israël
Israël heeft Syrië eerder dit jaar drie keer aangevallen. Israël heeft de aanvallen niet officieel bevestigd. Het land heeft herhaaldelijk gezegd dat het alles zal doen om te voorkomen dat ladingen met wapens bij de Hezbollah terechtkomen. "Wij moeten onze vinger altijd aan de pols houden", zei premier Netanyahu afgelopen zondag. "Dat is onze verantwoordelijkheid. Als het nodig is, houden wij onze vinger ook op de trekker."
Libanon
De Libanese bevolking is sterk verdeeld. Sjiieten steunen overwegend president Assad, soennieten staan achter de strijd van de rebellen. Deze maand vielen er bij verscheidene bomaanslagen tientallen doden. In Tripoli waren twee soennitische moskeeën het doelwit. De militante beweging Hezbollah heeft openlijk deelgenomen aan gevechten in Syrië aan de kant van de overheid. Libanese soennieten zouden juist weer aan de kant van de rebellen hebben gevochten. Libanon herbergt het grootste aantal Syrische vluchtelingen.
Iran
Iran is tegen een militair ingrijpen. Ayatollah Ali Khamenei, geestelijk leider van Iran, waarschuwt het Westen dat een militair ingrijpen in Syrië rampzalig zal zijn voor het Midden-Oosten. Het is bekend dat Teheran het Syrische bewind adviseert. Ook levert Iran wapens aan Syrië.
Jordanië
Jordanië ziet liever een diplomatieke oplossing voor Syrië, in plaats van een militair ingrijpen. Het land wil in ieder geval niet als lanceerplatform voor aanvallen richting Syrië dienen. Dat liet de Jordaanse minister Moman vandaag weten. Gisteren vond er een bespreking plaats in Jordanië tussen gezagvoerders van westerse en Arabische landen. Daar werd onder andere de veiligheid van de buurlanden van Syrië besproken.