Kuipers: ruimtevaart wordt handel
Door Marc Hamer en Ivo Landman
Over een paar jaar is de bemande ruimtevaart grotendeels een commercieel bedrijf, voorspelt André Kuipers. NASA-astronauten zullen met commerciële raketten naar het ISS vliegen en iedereen die genoeg geld heeft, kan als toerist de ruimte in.
Ruim een jaar na zijn tweede vlucht naar het ruimtestation ISS is Kuipers weer helemaal gezond, vertelt hij in de studio van het Radio 1 Journaal. Hij reist stad en land af om over zijn ruimtereis te vertellen op scholen en evenementen. De komende tijd werkt hij onvermoeibaar door aan nieuwe tv-programma's over milieu, duurzaamheid en wetenschap.
Dat was na de landing op 1 juli vorig jaar anders; de eerste dagen kon hij nauwelijks lopen en had hij drie maanden spierpijn. Inmiddels is hij weer medisch goedgekeurd. "Wat dat betreft zou ik weer naar boven mogen."
Raketvliegtuig
Maar de kans dat Kuipers een derde keer voor de Europese ruimtevaartorganisatie ESA naar het ISS gaat is "zo goed als nul", zegt de 54-jarige astronaut.
Er rest één mogelijkheid: als ruimtetoerist meegaan met een raketvliegtuig dat tot ver boven de dampkring kan vliegen. Dat kan misschien al volgend jaar, met nieuwe commerciële ruimtevaartbedrijven zoals Virgin Galactic en Space Expedition Corporation, dat vanaf Curaçao wil gaan vliegen.
Hun toestellen kunnen niet in een baan om de aarde worden gebracht. "Is dat ruimtevaart? Volgens de Nederlandse regels niet", stelt Kuipers. "Dan zou je er wat langer moeten blijven. Maar het is wel heel spectaculair. Niemand komt op 100 kilometer hoogte waar je de kromming van de aarde kunt zien. Vijf minuten gewichtloosheid lukt je ook niet op de aarde. Ik had er absoluut geld voor gespaard als ik geen astronaut was geworden."
Zelfmoordactie
Maar ook in de 'echte' bemande ruimtevaart spelen particuliere bedrijven een steeds belangrijkere rol. "Dat heb je ook in de scheepvaart en de luchtvaart gezien. Met bemande ruimtevaart zal het ook zo gaan. NASA moet nu geld betalen aan Rusland om astronauten met de sojoez naar boven te krijgen. Ik kan me voorstellen dat het die opdracht liever een bedrijf in Californië geeft."
Naast commerciële vluchten naar het ISS zijn er ook ondernemingen met ambitieuzere plannen: terug naar de maan of nog veel verder, naar Mars. Zoals het door Nederlander Bas Lansdorp bedachte Mars One, dat mensen met een enkeltje naar Mars wil sturen zonder mogelijkheid terug te keren op aarde. "Een zelfmoordactie", noemt Kuipers het. " Er hoeft maar iets mis te gaan en het is een verloren zaak. Kijk, we gaan ooit naar Mars. We zijn al op Mars, er rijden allerlei robots rond. We kunnen straks met bemande missies naar Mars. Maar dan moet je het goed voorbereiden en dan ook weer teruggaan. Dat kan. Dat kon ook vanaf de maan."
Wat Nederland betreft zou er niet in dit soort projecten moeten worden geïnvesteerd, vindt hij. "Nederland is goed in heel andere dingen. DutchSpace bouwt zonnepanelen voor het Europese ruimtevrachtschip ATV. We hebben bedrijven die wetenschappelijke apparatuur bouwen waar ik ook mee heb gewerkt. Dát is Nederlandse ruimtevaart. En we hebben ESTEC, het technische centrum van ESA. Dat levert meer op dan we erin stoppen, alleen al vanwege alle Nederlandse toeleveringsbedrijven. Andere landen azen daar ook op. Onderdelen van ESTEC zouden kunnen verdwijnen. Je moet wel beseffen dat het niet automatisch hier blijft."
Dit is het eerste deel van een vierdelige serie over de toekomst van de Nederlandse ruimtevaart. Morgenochtend deel twee in het Radio 1 Journaal en op nos.nl: de ruimte in vanaf Curaçao.