Protonentherapie in vier UMC's

Vier Nederlandse behandelcentra gaan protonentherapie aanbieden. Protonentherapie is een nieuwe vorm van bestraling, die kan worden gebruikt bij de behandeling van kanker.

Het ministerie van Volksgezondheid geeft vier vergunningen uit. De behandelcentra komen in het UMC Groningen, Erasmus MC/Leiden MC/TU Delft, MUMC+/Maastro Clinic in Maastricht en het VUmc/AMC/Antoni van Leeuwenhoek.

Subatomaire deeltjes

Bij protonentherapie worden tumoren bestraald met protonen, positief geladen subatomaire deeltjes. Die hebben veel energie, die ze bijna geheel op de plaats van de tumor afgeven.

Dat betekent dat bestraling met protonen heel precies kan gebeuren. Weinig ruimte rond de tumor wordt door de straling beïnvloed, waardoor gezond weefsel elders in het lichaam minder schade oploopt. Bovendien krijgt de tumor zelf een hoge dosis straling.

De protonentherapie wordt geleidelijk geïntroduceerd, zei hoofd radiotherapie van het UMCG Hans Langendijk in het Radio 1 Journaal. Niet iedereen met kanker komt voor de behandeling in aanmerking.

Specifieke patiënten

De therapie wordt vooral toegepast bij patiënten bij wie de kans op bijwerkingen groot is, zegt Langendijk. Dat geldt voor mensen met tumoren in het hoofd/halsgebied en voor een beperkte groep patiënten met borstkanker. Kinderen zijn een andere belangrijke groep.

Voor de behandelcentra betekent het een flinke investering. Voor de therapie is een versneller nodig. Bovendien moeten de UMC's, vanwege de kracht van de straling, een dikmurige 'bunker' bouwen waar de therapie kan worden toegepast.

De eerste patiënten in Groningen worden naar verwachting in 2017 behandeld. In totaal moeten de vier behandelcentra plaats bieden aan 2200 patiënten.

Buitenland

Aan de introductie van protonentherapie wordt in Nederland al een paar jaar gewerkt. In het buitenland is de behandeling al mogelijk.

Minister Klink liet de therapie in 2009 in het basispakket opnemen.