Ben Bot: ik werd ook afgeluisterd

Spionage is van alle tijden, zegt oud-minister van Buitenlandse Zaken Ben Bot vanavond in een interview met Nieuwsuur. Dat de Amerikaanse geheime diensten op grote schaal blijken af te luisteren, verbaast hem niets. In de ruim twintig jaar dat Bot EU-diplomaat was, merkte hij verschillende keren dat hij werd bespioneerd.

Zo was hij eens 's avonds aan het onderhandelen over een verdrag, toen de toenmalige premier (Balkenende, red.) hem belde. "Die zei: 'Misschien moet u dat en dat element een klein beetje bijstellen, want ik krijg net een telefoontje dat u wel erg hard bezig bent.' Ik was vanaf half negen 's avonds in gesprek en de zaal niet uit geweest, dus niemand kon dat hebben verteld." Bot wil niet zeggen welk land verantwoordelijk was voor het afluisteren, maar de VS was het in elk geval niet.

Verder herinnert Bot zich dat tijdens een verbouwing ontdekt werd dat in bepaalde zalen afluisterapparatuur was geïnstalleerd. Ook rommelde een land ooit met de vertaalcabines die het had geleverd.

Ordinair vliegen afvangen

Bot denkt dat Amerikanen twee dingen willen weten. Het gaat ze in de eerste plaats om veiligheid. Daarnaast willen ze bij onderhandelingen het onderste uit de kan halen, denkt de oud-minister.

"Het is natuurlijk altijd een voordeel om te weten welke concessies de andere partij bereid is te doen. Dan kun je daar je onderhandeling op afstemmen. Dat is gewoon ordinair elkaar vliegen afvangen. Geld verdienen."

Lang en ingewikkeld maken

Tegen afluisteren valt weinig te doen, zegt Bot. "Je neemt voorzorgsmaatregelen, maar als je een paar uur bezig bent, willen die wel eens vergeten worden. Ik denk dat dat een probleem is: je kan niet uren achter elkaar alert zijn. En je moet op een gegeven moment ook voortgang maken."

Het hielp volgens Bot om sessies lang en ingewikkeld te maken. "Voordat mensen die het moeten ontcijferen er uit zijn, ben jij alweer veertien dagen verder en de onderhandeling ook."