DNB: 6-8 mrd bezuinigingen nodig

Nederland moet in 2014 nog eens 6 tot 8 miljard euro aan maatregelen nemen om het begrotingstekort terug te dringen. Dat concludeert De Nederlandsche Bank (DNB) in een halfjaarlijkse rapport met economische groeiverwachtingen. Door economische tegenwind stijgt het Nederlandse begrotingstekort volgend jaar van 3,5 naar 3,9 procent. Dat is ruim boven de Europese norm van 3 procent.

Volgens de Europese Commissie is een bezuiniging van 6 miljard euro voldoende om het tekort terug te dringen tot 2,8 procent. Uit de voorspelling van DNB blijkt dat er meer nodig is.

Dat het Nederlandse tekort oploopt komt onder meer doordat de overheid door de crisis meer geld kwijt is aan werkloosheidsuitkeringen. Brussel wil dat het tekort volgend jaar onder de 3 procent uitkomt.

Extra bezuinigingspakket

Het kabinet haalde half april een voorlopige streep door een extra bezuinigingspakket van 4,3 miljard euro. Premier Rutte zei toen te hopen dat de economie genoeg zou aantrekken zodat dit pakket definitief van tafel zou kunnen. Daar is met de prognoses van DNB geen sprake van. Integendeel: volgens DNB moet er nog 2 tot 4 miljard euro meer worden bezuinigd. Daarmee komt het totaal aan maatregelen uit op 6 tot 8 miljard euro.

Volgens DNB-directeur Job Swank is het niet verstandig om burgers op te zadelen met hogere belastingen. "Je kunt daar niet eindeloos mee doorgaan. Daarmee druk je de consumptie echt weg." Daarom moet de overheid de eigen uitgaven inperken, aldus Swank. Hij denkt daarbij vooral aan de zorguitgaven, die heel sterk gestegen zijn de afgelopen jaren.

Overigens baseert het kabinet zich voor de begroting niet op de prognoses van DNB, maar op die van het Centraal Planbureau (CPB). Dat komt later deze week met een nieuwe raming. De berekeningen van DNB zijn wel een goede indicatie voor die van het CPB.

Zure appel

DNB heeft de economische groeiverwachting voor dit jaar en volgend jaar naar beneden bijgesteld nu de wereldhandel vertraagt en consumenten en bedrijven steeds minder uitgeven. De centrale bank spreekt van een 'zure appel' waar Nederland doorheen moet bijten.

Dit jaar krimpt de economie naar verwachting met 0,8 procent, waar DNB een half jaar geleden nog uitging van 0,6. Sinds de Tweede Wereldoorlog hebben consumenten niet zo sterk de hand op de knip gehouden als in de periode van 2011 tot en met 2014. De reden is dat mensen minder te besteden hebben nu de werkloosheid stijgt en huizen minder waard worden. Bedrijven doen het zuinig aan vanwege de slechte economische vooruitzichten en omdat het moeilijk is om leningen te krijgen van de bank.

Kentering

In 2014 groeit de economie door een aantrekkende wereldhandel met 0,5 procent. Eerder voorspelde DNB nog een groei van 1,0 procent. In 2015 trekt de groei verder aan naar 1,1 procent.

Op de woningmarkt ziet DNB in 2015 een kentering. In de loop van dat jaar komt er een einde aan de daling van de huizenprijzen omdat dan de economie aantrekt en de werkloosheid gaat afnemen.

Dit jaar en volgend jaar stijgt de werkloosheid eerst nog naar 7,2 procent van de beroepsbevolking in 2014. Anders dan in de jaren na de kredietcrisis worden nu naast flexibele banen ook steeds meer vaste banen geschrapt omdat bedrijven minder produceren en niet verwachten dat dit op korte termijn verandert. Daarnaast groeit het aantal werkzoekenden doordat steeds meer partners van werklozen op zoek zijn naar een baan.