"Vreemdelingen vaak onnodig vast"

Vreemdelingen worden vaak onnodig opgesloten. Dat schrijft de Adviescommissie Vreemdelingenzaken (ACVZ) in een advies aan staatssecretaris Teeven.

De commissie wil dat vaker lichtere dwangmiddelen worden gebruikt om vreemdelingen ertoe te bewegen het land te verlaten. De commissie denkt vooral aan het gebruik van dwangsommen en een intensievere begeleiding.

De ACVZ wil dat wettelijk wordt vastgelegd dat detentie alleen mag als er geen andere mogelijkheden zijn.

"Je zet iemand niet zomaar achter de tralies", zegt voorzitter Van Dooijeweert. "Dat doe je alleen als het de enige manier is om iemand uit te zetten. Het is beter om alternatieve middelen te gebruiken."

Tijdsgebrek

Door een gebrek aan tijd en kennis bij de vreemdelingenpolitie, het Openbaar Ministerie en de Dienst Terugkeer en Vertrek worden zulke alternatieve middelen niet of te weinig toegepast, zegt de ACVZ. Vorig jaar werden zo'n 5000 vreemdelingen vastgezet.

Hoe langer de detentie duurt, hoe minder effectief die is, schrijft de commissie. In de eerste drie maanden van detentie besluit ruim 70 procent van de vreemdelingen alsnog aan vertrek mee te werken. Daarna is dat nog maar 17 procent.

Maandelijke toets

De ACVZ stelt daarom een maandelijkse toets voor om na te gaan of detentie nog wel zin heeft.

D66-Kamerlid Schouw wil dat Teeven de aanbevelingen uit het rapport volledig overneemt. GroenLinks-Kamerlid Voortman zegt: "Het is beschamend dat de ACVZ concludeert dat de overheid mensen te snel en onrechtmatig gevangen zet. Zelden leidt het bovendien tot terugkeer. De coalitie kan nu niet meer wegkijken."

Staatssecretaris Teeven gaat het rapport bestuderen en komt half juni met een reactie in een brief aan de Kamer.