Buitenlanders kopen nog altijd wiet

Tweederde van de coffeeshops in Nederland verkoopt nog steeds wiet aan buitenlanders. Vooral coffeeshops boven de grote rivieren houden zich niet aan het ingezetenencriterium dat sinds 1 januari landelijk geldt. Dat blijkt uit een enquête onder coffeeshophouders.

Coffeeshophouders die meededen aan de enquête zeggen dat er door gemeenten en politie niet of nauwelijks wordt gehandhaafd op het zogenoemde I-criterium (ingezetenencriterium), dat inhoudt dat verkoop van wiet alleen is toegestaan aan inwoners van Nederland.

Handhaving

Van de coffeeshophouders buiten Limburg, Brabant en Zeeland geeft 92 procent aan dat hun gemeente niet handhaaft. In de zuidelijke provincies is dat slechts 8 procent. Een groot deel van de coffeeshops (78 procent) is nog nooit gecontroleerd op verkoop aan buitenlanders (97 procent boven grote rivieren, 35 procent in zuidelijke provincies). Behalve in Maastricht en Tilburg is nooit ergens een overtreding vastgesteld.

Coffeeshophouders melden dat de straathandel sinds de invoering van het ingezetenencriterium in hun ogen is toegenomen (41 procent), vooral in de zuidelijke provincies (76 procent). Na de invoering van de wietpas in Zuid-Nederland hebben coffeeshops onder de grote rivieren te maken met een daling van het aantal bezoekers, ook in shops waar nooit drugstoeristen kwamen. Ook veel Nederlandse kopers komen niet meer naar de coffeeshop. Een deel heeft zijn heil gezocht op de illegale markt, melden de coffeeshops.

Straathandel

Coffeeshophouders uit enkele gemeenten melden dat er in hun gemeente een groot verschil is tussen het formele standpunt van de gemeente en de daadwerkelijke handhaving. Het komt voor dat shophouders een brief krijgen dat het I-criterium wordt gehandhaafd, maar dat informeel wordt verzocht om de maatregel te negeren, uit angst voor overlast van straathandel.

De enquête is gehouden door stichting Epicurus, 'een denktank die een bijdrage wil leveren aan het maatschappelijk debat over de regulering van genotsmiddelen in de breedste zin', en is opgezet door acht coffeeshophouders. In totaal reageerden 111 coffeeshops uit 33 gemeenten (waaronder de vier grote steden) op de enquête. De 33 gemeenten vertegenwoordigen 478 coffeeshops. In Nederland zijn zo'n 650 coffeeshops in 104 gemeenten.