NOS NieuwsAangepast

Laatste mis voor conclaaf gehouden

In de Sint-Pieterskerk in Rome hebben de 115 kardinalen die de nieuwe paus gaan kiezen, de mis gevierd. Daarin smeekten ze de zegen van de Heilige Geest af om hen bij te staan bij de taak die hun wacht.

De kardinalen gaan vanmiddag de Sixtijnse Kapel binnen, waar ze aan het conclaaf beginnen. Ze mogen geen enkel contact hebben met de buitenwereld.

Voordat de stemming begint, leggen alle kardinalen een eed af waarin ze beloven de regels na te leven en geheimhouding te bewaren. Vanmiddag vindt de eerste stemronde plaats. Vaticaan-watchers denken dat daarin nog geen enkele kandidaat de vereiste tweederde meerderheid zal krijgen. Daarom wordt zwarte rook verwacht uit het schoorsteentje van de kapel.

De komende dagen zijn er telkens vier stemrondes: twee 's ochtends en twee 's middags. Per stemronde wordt eerst door het lot bepaald welke drie kardinalen de stemmen gaan tellen en welke drie kardinalen de uitslag gaan controleren. Ook worden er zonodig drie kardinalen aangewezen die briefjes ophalen bij zieke kardinalen. Daarna worden stembiljetten in het Latijn uitgedeeld.

Onherkenbare briefjes

Op die briefjes moeten de kardinalen de naam schrijven van de kandidaat van hun keuze. Hun handschrift moet bij voorkeur niet herkenbaar zijn, maar de briefjes hebben wel een kenmerk. Bij onregelmatigheden kan aan de hand daarvan onderzoek worden gedaan. Of dat ooit nodig is geweest, is niet bekend.

De kardinalen doen hun briefje in de urn op het altaar voor het fresco met Het Laatste Oordeel van Michelangelo, waarbij ze verklaren dat ze diegene kiezen die ze naar hun oordeel volgens God moeten kiezen. De urn wordt geschud en de briefjes geteld. Als het aantal overeenkomt met het aantal kardinalen begint het echte werk. De eerste stemmenteller leest een briefje en schrijft de naam op. Kardinaal twee krijgt het briefje en doet hetzelfde. Kardinaal drie leest hardop de naam voor en maakt ook een notitie. De overige kardinalen kunnen dan zelf meeturven.

Blijkt er bij de eerste stemming geen tweederde meerderheid door een kandidaat te zijn behaald, dan volgt meteen de tweede stemming.

Naald en draad

Een stembiljet dat is geteld, wordt met een naald aan een draad geregen, precies door het woord 'Eligo', 'Ik kies'. Als alle biljetten zijn geteld wordt de draad dichtgeknoopt. De stemmentellers bepalen of iemand een tweederde meerderheid heeft behaald. Zo niet, dan worden de briefjes aan de draad en de eventuele aantekeningen van de kardinalen aan het eind van de ochtend of de middag in twee kacheltjes verbrand. Er wordt een chemische stof toegevoegd om ervoor te zorgen dat de rook zwart is. In het verleden gebruikte men daar natgemaakt stro voor.

En zo volgt ronde op ronde. De kardinalen bekijken hoe de stemming wijzigt en passen hun stemgedrag aan of niet.

Als er wel een meerderheid is, dan wordt de gekozene gevraagd en aangespoord om zijn uitverkiezing te aanvaarden. Hem wordt gevraagd welke naam hij als paus wil aannemen. De uitslag wordt officieel vastgelegd en ook dat wordt weer gecontroleerd. Ook dan worden de stembiljetten verbrand, maar met een andere chemische stof om witte rook te produceren. Vroeger was dat droog stro. De witte rook is het teken voor de buitenwereld dat er een nieuwe paus is gekozen. Omdat de kleur van de rook soms niet duidelijk is, worden tegenwoordig ook de klokken van de St. Pieter geluid. In 2005 bleek de rook grijs van kleur en duurde het enige tijd voordat het klokgelui uitsluitsel gaf.

Veiligheid

Omdat alles onder strikte geheimhouding gebeurt, zijn er ook strenge veiligheidsmaatregelen genomen. De 115 kardinalen logeren in het gastenverblijf van het Vaticaan en worden vandaaruit met busjes naar de kapel gebracht. Ze mogen geen contact hebben met de buitenwereld en mogen bijvoorbeeld ook geen smartphones bij zich hebben. De vloer van de Sixtijnse Kapel wordt tijdelijk verhoogd en daaronder wordt apparatuur geïnstalleerd die alle communicatie verstoort.

Het kiezen van een paus kan lang duren. Daarom wordt er ongeveer om de drie dagen een dag van rust gehouden. De kardinalen krijgen daarmee de tijd om zich extra te bezinnen. Als er na 33 stemrondes (of 34 wanneer er op de eerste dag van het conclaaf tweemaal gestemd wordt) geen enkele kandidaat een tweederdemeerderheid heeft behaald, wordt er bij de volgende ronde gestemd op de twee kardinalen die de meeste stemmen hadden behaald. Die kardinalen mogen zelf niet meestemmen. Ook nu moet een tweederdemeerderheid worden verkregen.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl