'Antibiotica-team in elk ziekenhuis'

Door redacteur gezondheidszorg Rinke van den Brink

Alle Nederlandse ziekenhuizen zouden vóór 1 januari 2014 een antibioticateam moeten opzetten. Dat adviseert de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) aan minister Schippers van Volksgezondheid.

Deze 'A-teams' moeten het gebruik van antibiotica in de ziekenhuizen beperken en verbeteren. Dat is dringend nodig om de toename van antibiotica-resistentie af te remmen en de nog beschikbare antibiotica zo lang mogelijk werkzaam te houden. Verder moeten de team ervoor zorgen dat de geldende richtlijnen worden nageleefd.

Het plan om A-teams in te stellen staat in een beleidsvisie die de Stichting Werkgroep Antibioticabeleid (SWAB) vorige zomer heeft geschreven voor de IGZ. De Inspectie heeft het plan voor zo'n 'antibiotica-politie' overgenomen in een advies aan minister Schippers over de aanpak van antibiotica-resistentie.

Pilot

De teams omvatten tenminste een internist-infectioloog, een medisch microbioloog, een ziekenhuisapotheker en een deskundige infectiepreventie. In Het MC Zuiderzee in Lelystad is eind vorig jaar een pilot uitgevoerd.

Die zorgde voor een verbetering van de zorg. Mensen kregen minder vaak of lang ten onrechte antibiotica of het verkeerde middel. Bovendien ontstaat er minder antibioticaresistentie door minder gebruik. Er blijft dus langer werkzame antibiotica beschikbaar voor patiënten.

De zorg werd ook goedkoper, omdat onnodig medicijngebruik teruggedrongen werd en patiënten eerder doeltreffend behandeld werden.

Steun

Voor het slagen van de A-teams is steun van de Raad van Bestuur van een ziekenhuis essentieel. Met tijd, geld dus, en bevoegdheden. Het is niet eenvoudig om een medisch specialist te zeggen dat hij onnodig of verkeerd antibiotica voorschrijft.

Na de succesvolle pilot wordt in Lelystad de aanpak nu over alle afdelingen van het ziekenhuis uitgerold. Het A-team komt drie keer per week bijeen om alle patiënten die antibiotica hebben gekregen te bespreken.

Als het team vindt dat er ten onrechte antibiotica is gegeven of een verkeerd middel is voorgeschreven, gaat de antibiotica-steward naar de betrokken arts om dat te corrigeren.

Ook een aantal andere ziekenhuizen is intussen begon met het opzetten van een A-team.