'Nederlandse schaatser onbesuisd'

Door redacteur Lambert Teuwissen

Nederland is een schaatsland bij uitstek. Als de weersverwachting maar iets neigt naar vorst, wordt er al gespeculeerd over wanneer de ijzers weer ondergebonden kunnen worden.

Nu er komende week inderdaad natuurijs wordt verwacht, waarschuwt Fred Geers niet te hard van stapel te lopen. Hij schreef 'Wegwijs op Natuurijs', een gids die voor velen in ons ijsminnend land niet overbodig is.

Arrogant

We zijn dan wel een volk van schaatsliefhebbers, in ons enthousiasme gaan we soms net iets te onbezonnen te werk, stelt Geers. "We hebben twee miljoen schaatsliefhebbers, maar de massa schiet het ijs op zonder voorbereiding." In het boek noemt voorzitter Doekle Terpstra van de KNSB de Nederlandse schaatser "soms wat onbesuisd".

"We weten alles wel en we kennen alles al", schampert Geers. "Het is een arrogante gedachte. Er zijn mensen uit hartje Amsterdam die alleen het ijs opgaan als er natuurijs ligt en verder van niks weten. Dat zijn de mensen die ieder jaar in Ankeveen door het ijs zakken."

Verraderlijk

"Natuurijs zit vol verraderlijke dingen", legt Geers uit. Zo kan een windwak nog maar enkele uren zijn dichtgevroren, maar is het niet te onderscheiden van het stevige ijs eromheen. Ook slijt het ijs sneller bij een versmalling van een waterweg, doordat het water daar sneller stroomt. "Wat we zien, verschilt soms met hoe de werkelijkheid is."

Geers benadrukt dat hij niemand wil afschrikken het ijs op te gaan, maar ervaring en een beetje gezond verstand zijn onmisbaar om veilig te schaatsen. Zo is alleen het ijs opgaan volstrekt taboe. "Dat is echt alsof je in de spits de A2 probeert over te steken", meent Geers.

Voorbereiden

Ook lopen onervaren schaatsers meer risico op ongelukken. "Er zijn mensen die nog nooit twee uur hebben gewandeld en dan een toertocht van vier uur proberen te rijden. Op de helft slaan de vermoeidheid en pijnlijke voeten toe. Dan val je gemakkelijk verkeerd als je in een scheur rijdt."

Het is daarom verstandig om al ver voordat er ijs ligt met de voorbereidingen te beginnen. "De echte liefhebbers staan al in oktober te popelen, als de kunstijsbanen opengaan. Als er dan natuurijs komt, hebben zij al drie maanden oefening achter de rug."

Waklessen

In Zweden komt men beter beslagen ten ijs, stelt Geers. Daar oefenen schaatsers hoe ze uit een wak moeten komen. Bovendien leren ze er niet alleen schaatsen, maar ook door het ijs zakken.

"'s Winters schaatsen ze in een groep expres op dun ijs om het te kunnen oefenen. In de zomer springen ze met bepakking in het water en proberen zo aan de kant te komen. Dat zou hier in het zwembad ook moeten kunnen."

Geers noemt het "geen gekke gedachte" om liefhebbers een schaatsbewijs te laten halen, zoals een zwemdiploma. "Al was het maar ter stimulering."

Vraag is of Nederlanders hun gedrag op het ijs wel willen veranderen. "We hebben een geschiedenis van eeuwen met het ijs. Het proces van uitproberen en erdoorheen zakken is van alle tijden."

Huub Snoep en Fred Geers - Wegwijs op natuurijs - Marmer - 9789460681202