'Schoon' Roemenië nog ver weg

Door correspondent Joost van Egmond

Constantin Contac voert campagne vanuit de cel. Hij is de opvallendste in een reeks van twijfelachtige kandidaten voor de Roemeense parlementsverkiezingen van vandaag.

Roemenië is berucht om zijn corruptie. Het is een van de redenen waarom Nederland de toetreding van het land tot de Schengenzone van paspoortvrij reizen blokkeert. Maar niet eerder werd zo duidelijk hoe makkelijk het is om met een besmet verleden het Roemeense parlement te halen.

Website

De Alliantie voor een Schoon Roemenië ARC, een groep van non-gouvernementele organisaties, maakte een website met informatie over parlementskandidaten. Beginnend met de grootste kanshebbers, hebben ze er nu zo'n 800 onderzocht.

"We hebben twee kandidaten die zijn veroordeeld tot een voorwaardelijke straf, vier anderen zijn in hoger beroep tegen een veroordeling", vertelt Adriane Iordache op, een medewerker van het project. De organisatie toetste kandidaten aan een reeks criteria, van een verleden bij de geheime dienst tot onverklaarbare rijkdom.

Corruptie een groot thema

Op ruim honderd kandidaten viel wel iets aan te merken. "Ik heb ook iemand met vijftien appartementen. Anderen hebben er negen", zegt ze droogjes. "Ik weet niet of ze andere zaken doen, maar het is moeilijk te geloven dat dit allemaal schoon is."

Het opmerkelijkste is dat corruptie juist een belangrijk thema is tijdens deze verkiezingen. Kiezers klagen veel over de graaicultuur en kandidaten beschuldigen hun concurrenten om de haverklap van diefstal.

Zwartmaken

Adrian Diaconu, kandidaat voor de nieuwe PP-DD-partij, maakt er zijn speerpunt van. "De huidige politieke klasse is corrupt en moet vervangen worden", zegt hij. Maar tegelijkertijd is hij zelf al jaren verdachte in een slepende rechtszaak wegens autosmokkel, uit de tijd dat hij nota bene een politie-eenheid tegen georganiseerde misdaad leidde.

"Ik kan iedereen recht in de ogen kijken", bezweert Diaconu. "Dit is slechts een poging van mijn politieke tegenstanders om mij zwart te maken." In een campagne waarin iedereen elkaar beschuldigt, is het voor het publiek moeilijk om overzicht te krijgen.

Een aanhangster van Diaconu weet niets van een rechtszaak tegen haar kandidaat. "God bewaar ons", zegt ze. "Hij is juist een man van gerechtigheid. Hij heeft niets met dat soort zaken te maken."

Kwaliteit achteruit

Kiezers kunnen kandidaten nu op de website natrekken. Doen ze dat ook? "Ik hoop het", zegt Iordache, maar erg zeker is ze niet. Het initiatief heeft vrij veel aandacht gekregen in de media, maar een storm van verontwaardiging bleef uit.

Van de partijen heeft ze nog niets gehoord en geen kandidaat is bij haar weten teruggetrokken vanwege de belastende informatie op de ARC-site. "Ik heb de indruk dat de kwaliteit van onze kandidaten achteruit gaat. De corruptie neemt toe en het gebeurt openlijker", zegt Iordache.

Een vorig initiatief om besmette kandidaten uit het parlement te weren, bij de verkiezingen van 2004, leidde ten minste nog wel tot een paar terugtrekkingen. Het lijkt erop dat Roemenen, ondanks de schandalen, inmiddels aan de corruptie gewend zijn.