'Oppositie Syrië op rand afgrond'

Door buitenlandredacteur Esther Bootsma

Er moet snel een nieuwe leiding komen van de Syrische oppositie, want anders "dreigen extremisten de revolutie te kapen". Dat vindt de Amerikaanse minister Clinton van Buitenlandse Zaken. De Amerikanen hebben zoveel kritiek op de huidige Syrische Nationale Raad, dat ze die niet langer beschouwen als het gezicht van de oppositie.

"We staan op de rand van de afgrond", geven leden van de Syrische Nationale Raad ook zelf toe. "Als we nu geen eind maken aan onze interne verdeeldheid, zal onze organisatie imploderen", zei Monzer Makhous, coördinator van de SNC onlangs in Nederland.

Dit weekeinde komen de 300 leden van de Syrische Nationale Raad bijeen in Qatar om over de eigen toekomst te praten. De raad werd een jaar geleden opgericht om de oppositie naar buiten toe te vertegenwoordigen. Maar van begin af aan is er veel kritiek.

Ballingen

Er zitten teveel ballingen in, de leiders zouden te autoritair zijn, de invloed van de Moslimbroederschap zou te groot zijn en de raad zou niet opkomen voor christenen en Koerden.

De Verenigde Staten willen daarom dat er een nieuwe oppositieleiding komt. Dit zei minister Clinton gisteren in Kroatië. "De oppositie kan niet worden vertegenwoordigd door mensen die wel goede eigenschappen hebben maar al 20, 30 of 40 jaar niet meer in Syrië zijn geweest."

Clinton meldde ook dat de Amerikanen willen helpen bij de oprichting van een nieuwe leiding. Zo hebben ze onlangs vertegenwoordigers van de binnenlandse oppositie naar de VS 'gesmokkeld' om daar over te praten. "We hebben namen en organisaties aanbevolen die volgens mij in de leiding thuis horen."

Opheffen

Volgens de Amerikanen kan de SNC nog wel een kleine rol spelen in de nieuwe leiding, maar volgens veel Syriërs kan de raad zich beter opheffen. "Ik denk niet dat de conferentie in Qatar veel oplevert. Er zijn teveel conflicterende agenda's, teveel ego's en teveel mensen die willen schitteren in de glorie van de oppositie", zegt Rafif Jouejati, woordvoerder van de Locale Coördinerende Comité´s (LCC) in Syrië.

Deze comité´s hebben het lidmaatschap van de SNC tijdelijk bevroren. De activisten zijn gefrustreerd dat de Syrische oppositie door al het geruzie zo'n slecht imago heeft, terwijl ze op lokaal niveau wél veel voor elkaar krijgen. Zoals het organiseren van volksdemonstraties, medische hulp en de reparaties van kapotgeschoten bakkerijen.

"Het probleem is dat CNN en andere media het vooral sexy vinden om gevechten te filmen en nauwelijks meer aandacht schenken aan het vreedzame verzet", zegt LCC woordvoerder Jouejati. "Vorige week vrijdag waren er 430 demonstraties in Syrië. Je zag ze helaas nergens op tv."

Al-Qaida

Maar juist de gewapende strijd en vooral de opkomst van extremistische jihad-groepen in Syrië maakt de noodzaak tot een eensgezinde oppositie steeds groter. "Als we nu niet handelen, zal Al-Qaida binnen de kortste keren Syrië totaal controleren", zegt SNC-lid Monzer Makhous.

Zijn oproep aan de Verenigde Staten om zo snel mogelijk de Syrische oppositie te hulp te schieten, vond gehoor bij minister Clinton. "Er zijn verontrustende berichten over extremisten die Syrië binnenkomen en proberen een legitieme revolutie tegen een onderdrukkend regime over te nemen voor hun eigen doeleinden", zei ze.

Om dit te voorkomen moet er eigenlijk een kleine overgangsregering komen, vinden veel Syrische oppositieleden. Maar het probleem is dat ze met z'n honderden zijn. En dat ze allemaal de baas willen zijn.