Parijse eer voor Edward Hopper

Het is de hoogste eer die Parijs een kunstenaar kan geven: onderdak bieden in het Grand Palais, net om de hoek bij de Champs-Élysées. Ruim 40 jaar na zijn dood is het nu de beurt aan de Amerikaanse schilder Edward Hopper (1882 - 1967).

Hopper bezocht Parijs als jongeman in het begin van de 20e eeuw drie maal. Hij raakte toen onder de indruk van het kleurgebruik van Henri Matisse en de dramatiek in het werk van Edgar Degas. Hopper deed nooit geheimzinnig over zijn invloeden en noemde zich graag een post-impressionist.

Het Grand Palais toont nu 128 schilderijen van Hopper zelf en nog eens 35 werken van Franse schilders, die een directe invloed hadden op Hoppers werk.

Nighthawks

Het bekendste werk van Hopper is ongetwijfeld Nighthawks, uit 1942. Niet omdat veel mensen het schilderij zelf hebben gezien, maar omdat de afbeelding veelvuldig is afgedrukt op affiches, platenhoezen en koffiemokken.

Het schilderij toont niet het grote feest, niet de glamour en de uitbundigheid, maar een groepje uitgebluste mensen, dat nog even een afzakkertje neemt, maar er verstandiger aan zou doen naar huis en naar bed te gaan.

"De paradox van Hopper is dat hij de reputatie heeft de meest Amerikaanse kunstenaars te zijn, terwijl hij eigenlijk de achterkant van de American Dream toont", meent curator Didier Ottinger. "Amerika is aan de ene kant de beweeglijkheid, de massa, de ontoombare energie. Aan de andere kant staat Hopper, de eenzaamheid, de starheid, de bedachtzaamheid, de meditatie. Dat wordt niet altijd gezien."

Keihard

Een andere karakteristiek van Hoppers werk zijn het keiharde licht en de keiharde schaduwen. Het is de lichtval van het noordoosten van de Verenigde Staten, New England, Cape Cod. Een vervreemdend effect is het resultaat.

Het levert verstilde tafereeltjes op, van mensen uit de gegoede middenklasse, waarbij het kille licht en de scherpe lijnen de afstand tusen kijker en onderwerp nog groter maakt. Het geeft ondertussen een uniek doorkijkje in de Amerikaanse samenleving in de eerste helft van de twintigste eeuw.

Ottinger: "Het is een kritiek op de Amerikaanse samenleving, wat ervan is geworden. Hopper is er getuige van. Hij werd geboren in 1882, woonde in een klein stadje bij de Hudsonrivier. Hij was getuige van de enorm snelle transformatie van de Amerikaanse samenleving, die in een paar decennia de grootste industriële natie ter wereld werd."

Eenzaamheid

Edward Hopper, schilder van het licht en van de eenzaamheid. Met de voeten in het Franse impressionisme en met het hoofd in de Amerikaanse realiteit.

De tentoonstelling is te zien tot eind januari 2013.