Zeespiegelstijging in kaart

De zeespiegel stijgt sneller dan 50 jaar geleden. Geen bangmakerij van klimaatfanatici, maar de conclusie van een groot wetenschappelijk onderzoek. Achttien jaar lang is door het Climate Change Initiative, van de Europese Ruitevaartorganisatie, met satellieten het oppervlak van de oceanen gemeten. Het resultaat is een kaart waarop grote regionale verschillen te zien zijn.

Satelliet

De kaart geeft informatie over de gemiddelde jaarlijkse stijging van de zeespiegel, namelijk 3 millimeter per jaar. En dat is de helft meer dan vroeger. Toch is het getal niet schokkend. Er waren wel al schattingen die wezen op een gemiddelde stijging van 3 millimeter per jaar. Maar nog niet eerder kon een conclusie worden gebaseerd op zoveel data, over zo'n lange periode.

De data is verzameld door satellieten die zeer nauwkeurig meten. Een satelliet stuurt radarpulsen naar het zeeoppervlak. Door te meten hoe lang het duurt voor het signaal weer terug is, wordt de hoogte van de zeespiegel bepaald.

De zee stijgt niet overal

Wat opvalt op de kaart is dat er grote regionale verschillen zijn. Zo stijgt de zee bij de Filipijnen gemiddeld met 8 à 10 millimeter per jaar. En dat terwijl de zeespiegel voor de kust van Alaska juist daalt.

De zeespiegel stijgt namelijk niet gelijkmatig. Zo hebben veranderingen in stromingen en het zoutgehalte van het zeewater invloed op de hoogte van de zeespiegel. Ook het smelten van ijsmassa beïnvloedt de stijging in bepaalde gebieden. Daarnaast worden regionale verschillen veroorzaakt door thermische expansie. De opwarming van het zeeoppervlak is niet overal gelijk.

Deze regionale verschillen zijn trends van de afgelopen achttien jaar en hoeven niets te zeggen over een structurele stijging in dat gebied. Er kan sprake zijn van trends die tientallen jaren duren en dan weer omslaan.

Toch zijn dit soort onderzoeken belangrijk, zegt Bert Vermeersen, senior researcher bij het NIOZ, het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee. "Na achttien jaar onderzoek worden de ontwikkelingen en de regionale verschillen alleen maar duidelijker. Dat is belangrijk. De stijgingen op deze kaart zijn geen statistische ruis, maar echte signalen. Die een relatie hebben met de fysische processen op aarde."

Natte voeten?

In Nederland hoeven we ons volgens dit laatste onderzoek nog geen zorgen te maken over natte voeten. Voor de Nederlandse Noordzeekust is geen extreme stijging van de zeespiegel te zien.