'Je móet je ambassadeur redden'
De Libische mannen die vorige week probeerden de Amerikaanse ambassadeur te redden, zijn vooral verbaasd over de slechte beveiliging en hulpverlening bij het consulaat. "Er was geen enkele ambulance om hem te vervoeren. Misschien is hij verkeerd behandeld", zegt Fahd al-Bakoush, een ooggetuige die een filmpje maakte van de reddingspoging. "Ze hebben hem in een gewone auto meegenomen."
Al-Bakoush was samen met anderen na de aanval en brandstichting bij het consulaat naar binnen gegaan om te kijken wat er te halen viel, toen een van hen in een kamer een bewusteloze man aantrof. Aanvankelijk dachten ze dat hij dood was, maar de man bleek nog te ademen.
Volgens de ooggetuige had ambassadeur Chris Stevens de aanval misschien wel kunnen overleven. "Ik heb nog nooit zoveel incompetentie en verwaarlozing gezien, van beide kanten, de Amerikanen en de Libiërs", zegt hij. "Je kunt iedereen opofferen, maar je moet de ambassadeur redden. Hij is de ambassadeur, in hemelsnaam!"
Oogleden
Veel Libiërs betreuren de dood van de Amerikaanse ambassadeur. In het filmpje is te zien de mannen beginnen te juichen als ze ontdekken dat Stevens nog leeft. "Hij leeft, hij leeft! Allah is groot", roepen ze. Volgens Al-Bakoush bewoog hij zijn oogleden en staarde hij naar hen .
Wat de mannen verbaasde, was dat de ambassadeur in zijn eentje in een afgesloten kamer lag. Amerikaanse en Libische autoriteiten onderzoeken nog steeds de toedracht van zijn dood. Was hij inderdaad toegesneld om dertig andere Amerikaanse medewerkers te evacueren, toen het consulaat werd aangevallen en in brand gestoken? En zo ja, hoe raakte hij dan gescheiden van de rest?
Spontane aanval of niet?
Ook is het nog steeds volstrekt onduidelijk wie er achter de aanslag zit, en of die spontaan was of van te voren was gepland. De Libische president Al-Magarief zei zondag dat buitenlandse militanten, mogelijk van Al-Qaida, er achter zitten en dat de aanslag bewust op 11 september was gepland.
Maar de Amerikaanse inlichtingendienst CIA denkt dat de aanval spontaan voortkwam uit een protest tegen de Amerikaanse anti-islamfilm 'Innocence of Muslims'. Extremisten zouden het protest hebben 'gekaapt' om met zware wapens het consulaat aan te vallen.
Bloemenkransen
Bij het consulaat legden Libiërs gisterenkransen en bloemen voor ambassdeur Stevens, die naar Benghazi kwam om de opstandelingen te steunen in hun strijd tegen dictator Kadhafi. Na de verdrijving van Kadhafi zijn er in Libië grote hoeveelheden wapens achtergebleven, die nog in handen van militanten zijn. Een daarvan is de radicaal-islamitische groep Ansar al-Sharia, die verdacht wordt van de aanval op het consulaat.
"Wat het ergst is is dat Chris in staat was de stad Benghazi te beschermen, maar dat Benghazi hem niet kon beschermen tegen deze donkere lieden, die door de stad zwerven, mensen vermoorden en hun ideologie van terreur verspreiden", zei activiste Salwa Bagaighis, een van de kransleggers.