'Advocaat Bouterse achter amnestie'

Door buitenlandredacteur Aniete Coelingh

Irwin Kanhai, de advocaat van Bouterse, is de geestelijk vader van de nieuwe amnestiewet in Suriname. Dat schrijven de journalisten Pieter Van Maele en Ivo Evers in het boek 'Bouterse aan de macht' dat deze week verschijnt.

Van Maele en Evers maakten een reconstructie van de totstandkoming van de omstreden amnestiewet, die op 5 april dit jaar werd aangenomen door het Surinaamse parlement.

Advocaat Kanhai trok bij Bouterse aan de bel toen het ernaar uitzag dat die veroordeeld zou worden voor de Decembermoorden in 1982. "Indien u geen veroordeelde president wilt zijn, dan is nu het moment aangebroken om in actie te komen", kreeg Bouterse te horen.

Voorbereiding

Kanhai vond dat het een politiek gemotiveerd strafproces was. Hij adviseerde zijn cliënt dan ook om er politieke maatregelen tegen te nemen.

Door de nieuwe amnestiewet gaan de verdachten, inclusief hoofdverdachte Bouterse, vrijuit als ze veroordeeld zouden worden voor de vijftien moorden die gepleegd werden op 8 december 1982 in Fort Zeelandia. Sinds de wet werd aangenomen, ligt het proces vrijwel helemaal stil in afwachting van de komst van een Constitutioneel Hof, dat de wet moet toetsen aan de grondwet. Dat hof moet nog worden opgericht.

Volgens Van Maele en Evers was de amnestiewet al langer in voorbereiding, maar werd er haast achter gezet toen bleek dat medeverdachte Ruben Rozendaal alsnog een zeer belastende verklaring zou afleggen.

Exorbitant

In mei 2010 had Rozendaal gezegd dat Bouterse niet in Fort Zeelandia was tijdens de moorden. Twee jaar later besloot hij het tegenovergestelde te verklaren. De krijgsraad laste een extra zitting in om hem nog een keer onder ede te horen. Het kamp Bouterse zou daardoor in paniek zijn geraakt.

Van Maele en Evers volgden Bouterse tijdens de aanloop naar zijn verkiezing tot president in 2010 en de eerste jaren van zijn bewind. Ze beschrijven gedetailleerd hoe Bouterse voortvarend te werk gaat nadat in zijn woorden de politiek onder oud-president Venetiaan "in slaap was gesukkeld" en die "corruptie oogluikend had toegelaten om zijn regering niet te laten vallen".

Bouterse neemt volgens het duo broodnodige beslissingen, zoals het devalueren van de Surinaamse dollar, maar neemt ook een aantal dubieuze maatregelen en benoemt ambtenaren voor exorbitant hoge bedragen. Economisch gaat het Suriname relatief voor de wind en bovendien legt Bouterse veel contacten in de regio en ook met China en de Verenigde Staten. Alleen Nederland bevriest de betrekkingen.

Proces-verbaal

In het boek wordt ook beschreven dat sommige Nederlandse diplomaten Bouterse aanvankelijk het voordeel van de twijfel gunnen en positief zijn over de ingeslagen weg.

Volgens Van Maele en Evers bereikt Bouterse door het invoeren van de amnestiewet niet wat hij eigenlijk zo graag wil: president worden van alle Surinamers. Zijn verleden blijft hem achtervolgen. De polarisatie in het land bereikt een hoogtepunt. Bouterse trekt steeds meer macht naar zich toe en trekt zich weinig aan van het parlement.

Ook het drugsverleden van Bouterse is nog niet uitgewist. Gisteren werd bekend dat de Nederlandse recherche aanwijzingen heeft dat Bouterse nog steeds actief is in de drugshandel.

Zijn naam kwam naar voren tijdens een groot onderzoek dat de recherche de afgelopen jaren heeft gedaan in samenwerking met de Surinaamse politie. De NOS heeft de tekst van een proces-verbaal in handen waaruit dat blijkt.

Pieter van Maele en Ivo Evers - Bouterse aan de macht - De Bezige Bij - ISBN: 9789023472933