'Kerk schuldig aan bloedivoor'

De wereldwijde slachting van olifanten is grotendeels te wijten aan de katholieke kerk en het boeddhisme. Dat schrijft onderzoeksjournalist Bryan Christy in het blad National Geographic van deze maand.

De olifanten worden gedood vanwege hun ivoren slagtanden. Tot nu toe werd aangenomen dat het meeste ivoor bestemd is voor de Chinese markt. Volgens Christy is dat niet het geval. Er is juist heel veel vraag naar ivoor door boeddhistische tempels en katholieke kerken, met name op de Filipijnen. Ivoor wordt beschouwd als het materiaal dat het beste puurheid en devotie verbeeldt.

Christy ontdekte dat er op de Filipijnen een grote markt is voor ivoor. Een hoge functionaris van het Filipijnse aartsbisdom gaf hem zelfs hoogstpersoonlijk tips hoe hij aan gesmokkelde ivoor kon komen en waar hij dat het beste kon laten bewerken. Het ivoor wordt gebruikt om religieuze iconen van te maken.

Vaticaan

Ook het Vaticaan heeft geen schone handen, schrijft National Geographic. Op het Sint-Pietersplein zijn winkels waar ivoren beelden en kruizen worden verkocht. Hoewel het Vaticaan de laatste jaren op internationaal gebied wel meewerkt aan het tegengaan van drugshandel, terrorisme en georganiseerde misdaad, heeft het niet het verdrag ondertekend dat de invoer van ivoor verbiedt.

Daarom hoeft het Vaticaan zich dus niet te houden aan het verbod op de ivoorhandel dat in 1989 is vastgelegd in het Cites-verdrag.

Symbool

Niet alleen katholieken, maar ook boeddhisten in vooral Thailand zijn grote afnemers van ivoor. De olifant is Thailands nationale symbool en wordt in het boeddhisme vereerd. Thaise monniken geloven dat ivoor kwade geesten verdrijft. Het bewerken van ivoor zien boeddhisten als het bewijzen van eer aan zowel de olifant als aan Boeddha.

In Thailand mogen olifantenbezitters de slagtanden van hun olifanten legaal verkopen. Volgens Christy zorgt die handel voor een rookgordijn voor de illegale ivoorhandel. Legale Aziatische en illegale Afrikaanse ivoor kunnen zo heel gemakkelijk vermengd worden. Een soort 'witwassen' dus.

Volgens Christy moet er een andere aanpak komen bij Cites. Nu wordt alleen gecontroleerd op de smokkel van ivoor. Er zou meer moeten worden gedaan om het stropen zelf tegen te gaan. Ook heeft Cites in 2008 toegestaan dat China en Japan legaal 115 ton Afrikaans ivoor konden kopen. Daar is de massale slachting van olifanten die nu plaatsvindt volgens Christy een gevolg van.