'Osama leek jonger dan verwacht'

Op weg tijdens zijn missie om Osama bin Laden te vangen of doden, deed de Amerikaanse commando Matt Bissonnette nog even een dutje. In zijn boek 'No Easy Day' schrijft hij dat hij de anderhalf uur reistijd vanuit Afghanistan kon gebruiken om verloren slaap van de dag ervoor in te halen, zoals hij zo vaak deed tijdens missies.

"Tactisch verschilde deze missie niet van honderden voorgaande", schrijft Bissonnette onder het pseudoniem Mark Owen. "Ik hoopte dat het historisch wel zou verschillen."

Het is voor het eerst dat iemand die direct betrokken was bij de dood van de al-Qaida-leider zijn verhaal vertelt. En Bissonette kwam bijzonder dichtbij: hij schoot persoonlijk op de terreurleider. Het boek kwam gisteren uit in de VS en zal in oktober in een Nederlandse vertaling verschijnen.

Noodlanding

In de vroege lente van vorig jaar werd Bissonnette, al 10 jaar lid van het elite SEAL-team, naar North Carolina gevlogen om te trainen voor de geheime missie. Op een legerbasis was het verdachte huis uit Pakistan tot in de kleinste details nagemaakt, compleet met bomen op de juiste plaatsen en een aardappelveldje. Spionnen hadden zelfs weten te achterhalen of de deuren van het gebouw naar binnen of naar buiten openden.

Toch bleef er één groot vraagteken: hoe zag het gebouw er van binnen uit? Bissonnette zag het niet als een probleem: "We hadden jaren oorlogservaring die we hierop konden toepassen. We wisten zeker dat het zou lukken, we hoefden alleen maar eerst op de grond te staan."

Dat laatste bleek moeilijker dan vooraf gehoopt. De helikopter waar het team van Bissonnette in zat, raakte in de problemen bij het aanvliegen en moest een noodlanding maken. Alleen de stuurmanskunsten van de piloot konden voorkomen dat er gewonden vielen voordat er nog maar een schot gelost werd.

De commando's moesten de crash snel van zich afschudden. "Net als mijn teamgenoten was ik er goed in geworden stressvolle situaties op te delen in stukken. Twee minuten geleden was ik woest dat we buiten het terrein terecht waren gekomen, nu leefden we en waren we binnen de muren."

Verrast

Binnen vijf minuten waren 24 commando's het terrein op geslopen en hadden twee explosieven geplaatst om door de deuren heen te komen. Inmiddels begonnen ook de bewoners van het complex terug te vechten. Bissonnette werd door een medestander van Bin Laden onder vuur genomen met een AK-47.

"De eerste ronde schoten verrast je altijd", stelt Bissonnette. Toch wist hij de man snel uit te schakelen, waarna hij naar de derde verdieping van het hoofdgebouw trok, waar Bin Laden zich zou moeten bevinden.

Zo was Bissonnette vlakbij toen de commando's eerst Khalid bin Laden en daarna zijn vader doodschoten. Opvallend is dat Bissonnette bekent dat beide mannen geen wapens in hun handen hadden toen ze werden gedood. Bissonnette verklaart dat hij de mannen geen kans wilde geven hun AK-47s tegen hen op te nemen.

Doodstrijd

Osama bin Laden werd doodgeschoten toen hij uit zijn slaapkamerdeur gluurde. De voorste man van het commandoteam raakte hem in zijn gezicht, waarna hij achterover de kamer in viel. Bissonnette liep luttele momenten later de kamer in, waar nog twee hysterische echtgenotes van Bin Laden waren.

"De kogel had de rechterkant van zijn hoofd geraakt. Bloed en hersenen liepen uit zijn schedel. Hij schokte nog in zijn doodstrijd. Een collega en ik richten onze wapens op hem en vuurden meerdere keren. De kogels sloegen in in zijn lichaam totdat hij bewegingsloos op de vloer lag."

"Ik denk dat we onze man hebben", zei een collega na de schietpartij. Omdat ze wisten dat president Obama en de hoogste militaire leiders meeluisterden, durfden ze de naam van Osama bin Laden nog niet uitspreken.

Wassen

Om het lichaam te identificeren werden foto's en dna-monsters genomen. Bloed en speeksel waren makkelijk te verzamelen, maar pogingen om ook beenmerg te krijgen met injectienaalden mislukten.

Bissonnette was ondertussen bezig het gezicht van de dode man te wassen, om foto's te kunnen maken. "Met elke veeg werd het herkenbaarder. Hij leek jonger dan ik had verwacht. Zijn baard was donker, alsof die was geverfd. Hij leek niet op hoe ik me hem had voorgesteld."

Terwijl hij de baard van de man naar links en naar rechts trok om profielfoto's te maken, ondervroegen zijn collega's kort de andere mensen in het huis, die bevestigden dat het om Osama bin Laden ging. Daarna werd het lichaam terug naar de helikopter gesleept.

Verachting

Vlak voordat hij de kamer verliet, ontdekt Bissonnette de wapens van Bin Laden op een plank bij de deur: een AK-47 en een pistool in een holster. Toen hij de magazijnen van de wapens controleerde, bleken ze beide leeg te zijn.

"Hij had niet eens een verdediging voorbereid. Hij had niet de bedoeling om te vechten", schrijft een verbaasde Bissonnette. "Bin Laden wist dat we eraan kwamen toen hij de helikopter hoorde. Hij had de tijd om zich voor te bereiden, maar deed toch niets."

Die realisatie lijkt nog wel de meeste verachting te hebben opgeroepen bij Bissonnette voor de man waar de VS al ruim tien jaar naar op zoek was. "Ik had meer respect voor die medestander die tenminste had geprobeerd zichzelf en zijn gezin te beschermen."

Mark Owen en Kevin Maurer - No Easy Day - Dutton - ISBN: 9780525953722 /

Geen makkelijke dag - Boekerij - ISBN: 9789022565360