Speculatie corporaties aan banden

Minister Spies van Binnenlandse Zaken gaat de woningcorporaties aan banden leggen. Ze mogen niet meer speculeren met een aantal derivaten, ingewikkelde financiële producten. Er komt geen totaalverbod.

"Ik zal de nieuwe regels binnenkort bekendmaken", bevestigde Spies vanochtend. "Het zijn afspraken die ik al voor de zomer met de Tweede Kamer heb gemaakt". Het soort derivaten dat woningcorporatie Vestia aan de rand van de afgrond bracht, wordt verboden. Bij die derivaten zijn corporaties verplicht onderpand te storten bij banken. Het gaat om producten met namen als 'structured swaps', 'index swaps' en 'exoten'. Deze derivaten moeten corporaties direct omzetten naar minder risicovolle producten.

Andere derivaten die de woningcorporaties al hebben, mogen tot het einde van het huidige contract blijven bestaan. En voor nieuwe contracten geldt dat in de toekomst alleen nog een beperkt aantal minder risicovolle derivaten mag worden afgesloten.

Monsters

Minister Spies verbiedt ook derivaten met een lange looptijd. "Dat zijn monsters", zegt een betrokkene, "de rente hoeft maar iets te veranderen, of de waarde ervan stuitert naar beneden." De minister zal de looptijd begrenzen tot tien jaar. Daarnaast wil Spies voorkomen dat in de contracten bepalingen worden opgenomen die verhinderen dat ze kan ingrijpen bij een corporatie. Bij Vestia was dat het geval. Daardoor kon de minister het bestuur niet vervangen zonder het risico te lopen dat de banken vele miljarden zouden opeisen. Ze vindt dat te gek voor woorden. "Dat is hetzelfde als bij een overtreding de politie geen bon kan uitschrijven", reageerde ze vanochtend.

Dit voorjaar bleek dat Vestia speculeerde met derivaten. In totaal had de corporatie voor meer dan 20 miljard euro aan derivaten op de balans staan. Voor de zomer bereikte Vestia een akkoord met de banken. De derivatenportefeuille werd toen stopgezet. Deze deal kost in totaal 2 miljard euro. Een faillissement van woningcorporatie Vestia zou volgens de toezichthouder, het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV), zeker 4,5 miljard euro kosten.

Deze week bleek ook dat woningcorporatie Wooninvest bijna bezwijkt door het speculeren met derivaten. Wooninvest is in gesprek met de banken om de derivaten te verkopen.