Unieke Marslanding stap voor stap

Een afstand van 567 miljoen kilometer. Een prijskaartje van 2,5 miljard dollar. Een interplanetaire reis van negen maanden. En het kan allemaal voor niets zijn geweest als er ook maar één facet van een gecompliceerde en nooit eerder uitgeprobeerde landing fout gaat. NASA zal morgen zeven minuten lang de adem moeten inhouden als de Marsverkenner Curiosity landt.

Als er iets misgaat, kan er niet vanaf de aarde worden ingegrepen. Omdat communicatie 14 minuten duurt door de afstand tussen Mars en de aarde, staat Curiosity er alleen voor. "Als we het signaal binnenkrijgen dat hij aan de afdaling begint, staat hij feitelijk al 7 minuten op het Marsoppervlak", legt een woordvoerder uit. Heel, of kapot.

NASA wil met de Curiosity zoeken naar sporen van leven op Mars. Het wagentje is zo groot als een middenklasse auto en volgepakt met wetenschappelijke instrumenten. Omdat de verkenner zo zwaar is, kon NASA niet terugvallen op de gebruikelijk landingsmethode: neerstorten met enorme airbags.

Daarom werd gekozen voor een nieuw ontwikkelde methode: een vliegende kraan. Die moet het wagentje voorzichtig op het Mars-oppervlak deponeren. Daarvoor moeten wel een stuk of vijftien stappen feilloos worden doorlopen.

Lenskapje

Het begint als de Marssonde met 21.000 kilometer per uur op de planeet komt afrazen. Een parachute remt het ruimtevaartuig wel iets af in de ijle atmosfeer van Mars (100 keer dunner dan op aarde), maar bij lange na niet voldoende. "Er is net genoeg atmosfeer dat je er rekening mee moet houden, maar niet genoeg om het werk te doen."

Daarom heeft de Marslander ook raketten meegekregen, om af te remmen en bij te sturen. Maar voordat die aan het werk kunnen, moet Curiosity eerst gegevens verzamelen over de landingsplek, een krater naast een 6 kilometer hoge berg. Daarvoor moet eerst het hitteschild worden afgeworpen, als een lenskapje dat van een camera wordt gehaald.

Stof

Als de gegevens zijn verwerkt, is het tijd de parachute af te werpen en de raketten aan te zetten. Het eerste wat de lander dan doet, is een ontwijkende manoeuvre maken om te voorkomen dat de parachute later op de verkenner terechtkomt.

Met de raketten wordt de volgende anderhalf kilometer afgelegd, maar de raketten kunnen niet worden gebruikt om Curiosity te laten landen. Door de kracht van de motoren kan stof opwaaien, die op de apparatuur terecht kan komen.

Afgedankt

Daarom heeft de NASA de vliegende kraan ontwikkeld. De Curiosity koppelt zich los van de lander en wordt voorzichtig omlaag getakeld, terwijl de kraan 7 meter in de lucht blijft hangen. Ondertussen worden de wielen van het karretje uitgeklapt.

Als Curiosity dan eindelijk is geland en losgekoppeld, moet de kraan snel wegvliegen om te voorkomen dat die in het onderzoeksgebied terechtkomt. Het gevaarte wordt dan genadeloos afgedankt en zal ergens buiten het onderzoeksgebied neerstorten.

Dan, om ongeveer 7.30 uur maandagochtend (15.00 uur Marstijd), is de Curiosity klaar om aan zijn 2-jarige missie te beginnen. Of niet. We zullen het 7 minuten later weten.