NOS NieuwsAangepast

Schrikkelseconde op 1 juli

1 juli zal dit jaar een seconde langer duren. Om 02.00 uur wordt er een schrikkelseconde toegevoegd die nodig is om het verschil tussen de atoomtijd en de zonnetijd te compenseren. Dat zal gedaan worden door om 01.59.59 de klok eerst naar 60 te laten springen voordat het volgende uur slaat.

De noodzaak van schrikkelsecondes ontstond toen in 1971 werd besloten de seconde niet meer te laten afhangen van de draaiing van de aarde, maar het gemiddelde te nemen van 300 atoomklokken wereldwijd (waarvan vier in Nederland). Voortaan was een seconde afhankelijk van trillingen in een cesiumatoom, in plaats van een dag gedeeld door 86.400.

Verschuiven

Doordat die atoomtijd supernauwkeurig is maar de snelheid waarmee de aarde om zijn as draait varieert, moet de officiële tijd soms worden aangepast. Gebeurt dat niet, dan zou het daadwerkelijke middaguur (als de zon recht boven de evenaar staat) steeds verder verschuiven ten opzicht van 12.00 uur op de klok.

Het International Earth Rotation and Reference System Service (IERS) bepaalt daarom twee keer per jaar of een extra seconde nodig is. Die kan dan worden toegevoegd op 1 januari of 1 juli. Sinds 1971 is dat 25 keer gebeurd. De afgelopen 10 jaar waren er drie aanpassingen nodig, de laatste op Nieuwjaarsdag 2009.

Aarde draait langzamer

Het IERS kijkt daarbij naar meerdere factoren die variaties kunnen veroorzaken in de snelheid waarmee de aarde ronddraait. Ten eerste vertraagt de draaiing elke eeuw met zo'n 2 milliseconden door de getijdenwerking en aantrekkingskracht van de zon. Zo duurde een dag 200 miljoen geleden 23 uur en zal lengte blijven oplopen.

Daarnaast werken ook veranderingen in de oceanen, aardkorst en de vloeibare kern van de aarde door op de lengte van een dag.

Afschaffen?

Recentelijk gingen er stemmen op om de schrikkelsecondes af te schaffen, omdat bij moderne computers, navigatiesystemen en communicatieapparatuur de aanpassing ook moet worden doorgevoerd, terwijl het maar weinig oplevert. De experts konden het er niet over eens worden en dus werd besloten de argumenten voor en tegen verder te laten onderzoeken. Voor 2015 wordt er geen beslissing verwacht.

In juli maakt IERS bekend over er begin volgende jaar ook een seconde bij moet komen.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl