Alcoholslot vaak opgelegd

Door redacteur Babette olde Hanhof

Het CBR heeft het afgelopen half jaar aan zo'n 2300 bestuurders een alcoholslotprogramma opgelegd. 530 van hen hebben een alcoholslot in de auto gekregen. De rest moet eerst nog een motivatiecursus volgen, wachten op een eventuele straf van de rechter of een rijverbod uitzitten. Zij krijgen daarna het slot ingebouwd.

Volgens de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) was het alcoholslotprogramma bedoeld om de harde kern stevige drinkers aan te pakken. Nu blijkt echter dat deze maatregel ook vaak ingezet wordt voor mensen die niet eerder met justitie in aanraking zijn geweest. Dat komt doordat het CBR, dat de maatregel sinds 1 december 2011 oplegt, geen inzicht heeft in eerder opgelegde boetes of straffen.

First-offenders

Veel first-offenders schrikken als ze meteen een alcoholslot krijgen, blijkt uit een rondgang langs juristen. "Veel bestuurders realiseren zich niet dat als ze met een slok te veel op in hun auto stappen de gevolgen zo groot zijn", zegt advocaat Geertjan van Oosten.

Volgens Van Oosten gaat het bijna altijd om mensen die één keer de mist in zijn gegaan. "De maatschappelijke gevolgen zijn groot. Een alcoholslot wordt alleen in een personenauto ingebouwd, maar wie meedoet aan het alcoholslotprogramma mag niet een auto zonder alcoholslot rijden. Dat heeft grote gevolgen voor bijvoorbeeld vrachtwagenchauffeurs, busbestuurders, of mensen die in bedrijfswagen rijden. Zij raken veelal hun baan kwijt."

Zelf betalen

Het inbouwen van een alcoholslot en het bijbehorende programma kost rond 4.000 euro. Wie veroordeeld wordt, moet dat zelf betalen. Het blaasapparaat blijft minstens twee jaar in de auto.

Jaarlijks worden in Nederland ruim 20.000 mensen aangehouden met alcohol op achter het stuur. Dat getal is redelijk constant de laatste jaren, blijkt uit cijfers van het Landelijk Parket Team Verkeer.

Hoewel de Bob-campagne goed aansloeg en de politie meer controleerde, nam het aantal verkeersslachtoffers door alcoholgebruik nauwelijks af. Dat was reden om strenger op te treden tegen bestuurders die vaker met alcohol achter het stuur stappen.

Automobilisten die betrapt zijn met te veel drank op komen niet alleen voor de rechter, maar hun gegevens worden ook opgestuurd naar het CBR. Dat bepaalt welke maatregel de bestuurder krijgt opgelegd. Dat kan een Licht Educatieve Maatregel (LEMA), een Educatieve Maatregel (EMA) of in het geval van zwaardere overtredingen een alcoholslotprogramma (ASP) zijn. Ervaren bestuurders met meer dan 1,3 promille alcohol in hun bloed, krijgen zo'n ASP. Voor beginnende bestuurders is de grens 1,0 promille en voor recidivisten, automobilisten die opnieuw de fout ingaan, 0,8 promille.

Verkeersdoden

In Nederland is zo'n 20 procent van het aantal verkeersdoden gerelateerd aan alcoholgebruik. Vorig jaar vielen er 661 verkeersdoden, waarbij dus in zo'n 130 gevallen alcohol in het spel was. Volgens schattingen van de SWOV zullen er door het ASP jaarlijks 5 tot 6 minder verkeersdoden vallen en vijftig tot zestig minder (zwaar)gewonden.

In Europa is het alcoholslot alleen in Zweden en in Nederland op grote schaal ingevoerd. In Zweden wordt het ook wel preventief ingebouwd in bijvoorbeeld schoolbussen en bij vrachtwagenchauffeurs. Toch worden daar jaarlijks veel minder alcoholsloten opgelegd dan in Nederland. Hier is het de verwachting dat er jaarlijks rond de 4500 alcoholsloten worden ingebouwd; in Zweden gaat het om 750 gevallen per jaar.