Demonstreren nu het nog kan
Terwijl Joan Franka haar dressrehearsal houdt in het Eurovisiestadion, wordt er verderop in het centrum van Baku stilzwijgend gedemonstreerd tegen het regime. Tientallen demonstranten in witte T-shirts met de tekst Sing for Democracy, houden een protestmars op het Fonteinplein.
Met de vreedzame actie zonder leuzen en spandoeken richten de demonstranten zich tot de presidentsfamilie Alijev, die al bijna twintig jaar lang het land regeert. De boodschap is ook bedoeld voor het westen en voor de deelnemers van het Songfestival. "We willen dat ze zingen voor democratie in ons land maar, écht luisteren doen ze niet," zegt een zestienjarige jongen.
Officieel is Azerbeidzjan een democratisch land, maar in het parlement zitten geen oppositiepartijen en bij de verkiezingen in 2010 is volgens internationale organisaties op grote schaal gefraudeerd. De meeste demonstranten spreken van een dictatuur. Mensenrechtenactivist Leyla Yunus, die ook aanwezig is bij de protestmars, gaat zelfs nog een stapje verder: "Ons land wordt bestuurd door maffiose clans."
Politieke gevangenen
Naast de roep om een democratisch systeem eisen de demonstranten ook dat er twaalf politieke gevangenen worden vrijgelaten en dat de familie Alijev stopt met het platgooien van huizen. Yunus: "In totaal zijn er zestigduizend mensen op straat gezet, ook in het gebied waar nu het Eurovisiestadion staat. Alleen de presidentsfamilie profiteert van het Songfestival. De rest van het land merkt er niets van."
De protestmars is kleinschalig en komt enigszins hopeloos over. Op elke straathoek staan agenten die de demonstranten tegenhouden, als ze het plein willen verlaten. De groep blijft rondjes lopen en onderhandelt ondertussen met de agenten over wat wel en niet is toegestaan. Een schande, vindt Yunus. "Ze vragen ons zelfs om de T-shirts uit te trekken. Waar moeten we dan in rondlopen?"
Het land kwam eerder deze week nog negatief in de publiciteit toen een demonstratie hardhandig werd neergeslagen. Tientallen demonstranten werden vervolgens met arrestantenbusjes afgevoerd en ver buiten Baku achtergelaten. Maar nu de hoeveelheid toeristen en Westerse journalisten de hoeveelheid demonstranten overtreffen, hebben de politieagenten de opdracht gekregen om niet in te grijpen. De president wil nu vooral laten zien hoe modern, bruisend en Westers zijn stad is.
Toename repressie
De meeste demonstranten zijn echter bang dat de repressie weer zal toenemen, zodra het Eurovisie Songfestival is afgelopen. "Demonstreren kunnen we dan niet meer", vreest een jonge demonstrant in een wit Sing for Democracy shirt. "Ik ben bang voor het geweld, voor de arrestaties die waarschijnlijk zullen volgen. Daarom maak ik graag nog even gebruik van de situatie nu het nog kan."