Ophef over gedicht 4 mei
Het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) is teleurgesteld in het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Het CIDI vindt het onvoorstelbaar dat een 15-jarige scholier tijdens de jaarlijkse dodenherdenking op de Dam een gedicht mag voordragen over een oudoom die zich tijdens de Tweede Wereldoorlog aanmeldde bij de Waffen-SS.
Adjunct-directeur Esther Voet van het CIDI zegt dat er aandacht moet zijn voor de daders van destijds, maar niet op 4 mei. "Het is een hellend vlak. Als het comité 4 en 5 mei al niet meer kan laten zien wat de verschillen zijn tussen dader en slachtoffer, hoe zit dat dan met de rest van de maatschappij. Hoe kun je nog kijken naar wat het verschil is tussen goed en kwaad?"
Voet chargeert: "Wat is de volgende stap, ook Eichmann herdenken omdat hij een verkeerde keuze heeft gemaakt?" Ze benadrukt dat 4 mei een dag is waarop de slachtoffers moeten worden herdacht. Het CIDI heeft het Nationaal Comité 4 en 5 mei in een brief opgeroepen om het gedicht niet voor te dragen tijdens Dodenherdenking.
Generaties lang doorwerken
Directeur Nine Nooter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei betreurt de reactie van het CIDI. Ze zegt dat het niet gaat over "daders en slachtoffers".
Met het gedicht laat de 15-jarige Auke de Leeuw volgens het comité zien hoe de oorlog generaties lang doorwerkt en hoe er binnen één gezin 'goede' en 'foute' keuzes zijn gemaakt. De directeur van het comité wijst erop dat er ook vier kinderen van het gezin van de oudoom in het verzet zaten. Nooter: "Die hebben waarschijnlijk levens gered".
De scholier heeft volgens Nooter grote moed getoond om zijn geschiedenis te delen en het dilemma bloot te leggen waar hij mee worstelt. "Het gaat over het maken van keuzes en hoe hij ervoor kan zorgen dat het een betere wereld wordt", zegt Nooter. "De dichter roept op integere wijze de generatie van nu juist op om te blijven herdenken, een generatie waar wij een appèl op doen om te blijven herdenken."
Context
Het Nationaal Comité 4 en 5 mei organiseert ieder jaar een gedichtenwedstrijd. Een onafhankelijke jury kiest de winnaars.
Nooter zat in de zaal toen Auke tijdens de wedstrijd zijn gedicht voorlas. "Een groots applaus barstte los na het voorlezen van het gedicht. Het gaat natuurlijk ook om de context. Als hij het gedicht op de Dam voorleest weet ik zeker dat het op z'n plek valt."
Niet vergeten
Het gedicht 'Foute Keuze' van de 15-jarige Auke de Leeuw gaat over zijn oudoom die zich als vrijwilliger bij de SS aanmeldde en naar het Oostfront ging. In het gedicht staat dat de oom, Dirk Siebe, een jongen is die een verkeerde keuze heeft gemaakt. Onder meer de gevolgen voor het gezin van de man en de angst die hij voelde bij zijn gevechten tegen de Russen zijn erin verwerkt. Het gedicht eindigt met de regels: "Ik ben vernoemd naar Dirk Siebe omdat ook Dirk Siebe niet vergeten mag worden".
'Foute Keuze'
Mijn naam is Auke Siebe Dirk Ik ben vernoemd naar mijn oudoom Dirk Siebe Een jongen die een verkeerde keuze heeft gemaakt
Koos voor een verkeerd leger Met verkeerde idealen Vluchtte voor de armoede Hoopte op een beter leven Geen weg meer terug Als een keuze is gemaakt Alleen een weg vooruit Die hij niet ontlopen kan Vechtend tegen Russen Angst om zelf dood te gaan Denkend aan thuis Waar Dirk z'n toekomst nog beginnen moet Zijn moeder is verscheurd door de oorlog Mama van elf kinderen, waarvan vier in het verzet zitten En een vechtend aan het oostfront Alle elf had ze even lief Dirk Siebe kwam nooit meer thuis Mijn naam is Auke Siebe Dirk Ik ben vernoemd naar Dirk Siebe Omdat ook Dirk Siebe niet vergeten mag worden.