Meer examenkandidaten zakken

Door onderwijsredacteur Joséphine Truijman

Het percentage leerlingen dat slaagt voor het eindexamen op vmbo, havo en vwo is het afgelopen schooljaar opnieuw gedaald. Dat blijkt uit cijfers van het ministerie van Onderwijs. Haalde in het schooljaar 2005-2006 nog ruim 93 procent van de leerlingen het eindexamen, vanaf dat jaar is het slagingspercentage stapsgewijs gedaald naar 90,5 procent in 2010-2011.

Volgens het ministerie van Onderwijs zijn er meerdere oorzaken voor de daling. Zo zijn er problemen met de zogeheten 'opstroom'. Met name kinderen met een vmbo-diploma die verder gaan op de havo zouden moeite hebben om daar het vereiste niveau te halen.

Compenseren

Ook let de Inspectie van het Onderwijs beter op of scholen het leerlingen niet te makkelijk maken. Het verschil tussen het centraal examen en het schoolexamen mag niet meer zijn dan een half punt. Scholen kunnen anders eventueel hun examenlicentie verliezen. Daardoor worden scholen kennelijk strenger voor hun eindexamenkandidaten.

Volgens het ministerie van Onderwijs is de kans groot dat het slagingspercentage verder naar beneden gaat. De eisen voor de eindexamens van dit jaar worden namelijk aangescherpt. Leerlingen moeten dan voor het centraal examen gemiddeld een 5,5 of hoger halen. Nu is het nog zo dat leerlingen met onvoldoendes voor alle centrale examenvakken toch nog kunnen slagen, omdat zij hoge cijfers hebben gehaald voor hun schoolexamen.

Opstroom

Norbert Kusters is teamleider vwo bovenbouw op het Carmel College Salland in Raalte. Hij is niet verbaasd over de cijfers, "Leerlingen doen van alles. Sport, een bijbaantje, een druk sociaal leven. Daarnaast hebben ze een volledige werkweek op school. Ik zie een toename van leerlingen die echt op hun tenen lopen en uiteindelijk in het examenjaar psychisch vastlopen."

Ron Melchers, directeur van de bovenbouw van vmbo theoretische leergang van het Petrus Canisius College in Alkmaar, herkent het 'opstroom'-probleem. "Vmbo basis en kader stroomt leeg, men wil het liefst naar vmbo theoretische leerweg of hoger."

Onbevoegde docenten

Maar Melchers ziet ook andere oorzaken van de daling van het aantal geslaagden, "Sociale media hebben een te grote negatieve invloed omdat ze veel tijd vergen. Ook zie ik leerlingen die verslaafd zijn aan gamen. Ik voorspel dat het straks met de verscherpte exameneisen nog moeilijker wordt om een voldoende te scoren."

Volgens scholierenorganisatie LAKS speelt er ook nog een oorzaak. "Er staan nog steeds veel onbevoegde docenten voor de klas. Uit onderzoek blijkt dat hun leerlingen slechter presteren." Over de verhoogde exameneisen maakt het LAKS zich zorgen, "De minister zegt dat de lat omhoog moet, maar de basis is nog niet op orde."

Ontwikkelingen

De VO-raad, sectororganisatie voor het voortgezet onderwijs, vindt de licht dalende trend een normaal gevolg van de toenemende opwaartse druk, "Scholen en leerlingen moeten beloond worden voor het bieden van kansen. Ook zou er maatwerk moeten komen. Leerlingen die goed zijn in een bepaald vak moeten dit op een hoger niveau kunnen afsluiten."

De Inspectie van het Onderwijs wil nog niet reageren, "De daling van de slagingspercentages maakt deel uit van een breder verhaal over de ontwikkelingen in het voortgezet onderwijs", zegt een woordvoerder. "In ons jaarverslag dat we in april presenteren, gaan we hierop in."